حقوق زیست محیطی در اسلام

فعالیت های بشر در طول تاریخ در بستر محیط زیست انجام گرفته و بشر از ابتدای خلقت رابطه و الفتخاصی با محیط اطراف خود داشته است. میتوان گفت که هر چه قدر بشر از زندگی سنتی به سمت زندگیصنعتی و مکانیزه حرکت کرده است، به همان میزان رابطه او با طبیعت (آب، هوا، خاک، نباتات و حیوانات)نیز سست تر و کم اهمیت تر شده است و بر میزان تخریب و فشار بر اجزاء طبیعت افزوده است. لذا روندکنونی زندگی بشر نوعی قهر با طبیعت و بیم هری با آن می باشد. در زمان های نه چندان دور انسان با ایناجزاء واقعا رابطه عاطفی داشته و از این اجزاء برای تعالی و تکامل خویش بهره می جسته است. اگر انسان ازمحیط زیست استفاده می کند، باید استفاده او، به گونه ای باشد که به حقوق دیگران در استفاده از آنخدشه ای وارد نشود. بنابراین، تصرف انسان در طبیعت و محیط زیست مطلق و نامحدود نیست؛ بلکه مقیدبه چارچوب هایی است که باید آنها را رعایت کند. بنابراین، انسانها در عین این که حق استفاده از محیطزیست را دارا هستند، باید این حق را برای دیگران نیز قائل باشند؛ به این معنی که، با سوء استفاده از حقخود، حق دیگران را در بهره مندی از محیط زیست سالم، پایمال نکنند. تدوین معیارهای دینی در خصوصحقوق زیستی جمادات، نباتات و حیوانات نیاز اخلاقی بشر بوده و در این راستا حقوق حیوانات آزمایشگاهی،حیات وحش، حق آب و خاک و حقوق حیوانات پرورشی و پرواری بسیار ضروری بوده و آموزه های دینی دراین خصوص بسیار غنی و پربار می باشند. بنابراین نقش نخبگان دینی و علمی در این موضوعات بسیار مهممی باشد.

کلیدواژه ها:

محیط زیست ، اسلام ، حقوق