القای کالوس زایی در دو گونه زوفا ( Hyssopus angustifilius و Hyssopus officinalis) با استفاده از سطوح هورمونی و محیط های کشت مختلف

زوفای معمولی (Hyssopus officinalis) و گونه­ی دیگر زوفای محلی (Hyssopus angustifilius) گیاهی دارویی علفی، چندساله، متعلق به تیره نعناعیان است. هدف از این آزمایش دستیابی به بهترین محیط کشت و ترکیب هورمونی برای تولید کالوس است که بتوان در پژوهش ها و مراحل بعد به باززایی گیاه و تولید متابولیت های ثانویه به خصوص در گونه محلی که رو به انقراض است دست یافت. بدین منظور ابتدا بذور ضدعفونی و در محیط MS کشت گردید و بعد از دو هفته نمونه های ساقه جدا و به محیط کشت MS و B۵ با غلظت های هورمونی (شاهد، ۰.۵ mg ۲,۴-D ، ۱ mg ۲,۴-D، ۰.۲ mg NAA +۰.۵ mg ۲,۴-D ، ۰.۲ mg NAA+۱ mg ۲,۴-D)  کشت گردیدند و در شرایط کنترل شده اتاقک کشت نگهداری شدند و بعد یادداشت برداری صفات زمان شروع کالوس، درصد نمونه های کالوس ده،  وزن تر، وزن خشک و رنگ کالوس انجام گردید. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر متقابل بین گونه، محیط کشت و تیمار هورمونی در سطح یک درصد معنی دار شد و نتایج مقایسه میانگین داده ها نشان داد که بیشترین میزان تولید کالوس در هر دو گونه محلی و معمولی در تیمار (۰.۵ mg ۲,۴-D + ۰.۲ mg NAA)در محیط کشت  Ms می باشد. بنابراین با توجه به این پژوهش، تیمار ذکر شده برای کالوس دهی این گیاه پیشنهاد می­گردد. با توجه به اهمیت این دو گونه دارویی زوفا به ویژه گونه محلی و خطر انقراض آن، نتایج این آزمایش می تواند برای حفاظت این گونه مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

زوفای محلی ، زوفای معمولی ، تیمار هورمونی ، کالوس زایی ، محیط کشت