تحلیل و شناسایی پیشران ها و عوامل موثر بر توسعه مناطق مرزی با رویکرد آینده پژوهی مطالعه موردی: استان سیستان و بلوچستان

مناطق مرزی ایران از ارزشمندترین سرزمین های موجود در خاورمیانه محسوب می شوند. حیات اجتماعی و اقتصادی مناطق مرزی به طور مستقیم تحت تاثیر پیوند با مرزهای بین المللی قرار می گیرد. وجود مرزهای دریایی و زمینی سیستان و بلوچستان موجب شده پیشرفت این مناطق، به توسعه منطقه ای در استان منجر گشته و تعاملات را با کشورهای منطقه افزایش دهد. سیستان وبلوچستان سال ها با چالش های امنیتی در نواحی مرزی روبه رو بوده؛ اما اکنون که امنیت در مرزها حاکم است، دغدغه و مسئله پژوهش حاضر عدم شناخت و بهره گیری از پیشران های موثر در پهنه مرزی استان می باشد که در راستای نگاه امنیتی و تک بعدی به مناطق مرزی به وجود آمده است و سبب ایجاد فقر، توسعه نیافتگی و نابرابری های منطقه ای می گردد. به همین جهت پژوهش حاضر رویکرد آینده پژوهی را باهدف تحلیل پیشران های موثر بر توسعه و چگونگی تاثیرگذاری آن ها بر آینده مناطق مرزی سیستان وبلوچستان، مورداستفاده قرار داده است. روش تحقیق کیفی از نوع تحلیل اکتشافی می باشد. جهت جمع آوری اطلاعات از روش کتابخانه ای بهره گرفته شده است. جهت تحلیل داده ها از روش اثرات متقابل به وسیله نرم افزار میک مک بهره گرفته شده است. نتایج نشان می دهد که امنیت سرمایه گذاری مرزی، تحریم، شیوه مدیریت، نقش نیروهای دانشگاهی در توسعه مرزها، وجود شبکه ریلی در دو سوی مرز، سطح سواد، مبارزه با قاچاق کالا و انسان، نیروی انسانی بومی پیشران های دارای بالاترین میزان تاثیرگذاری در توسعه مناطق مرزی هستند که باید در برنامه های توسعه استانی موردتوجه قرار گیرند.

کلیدواژه ها:

توسعه منطقه ای ، آینده پژوهی ، مناطق مرزی ، استان سیستان و بلوچستان