پهنه بندی بوم اقلیم شناسی ایران

مقایسه نقشه های اقلیمی و پوشش گیاهی ارتباط بسیار نزدیک بین دو پراکنش را نشانی می دهد. بنابراین شناسایی و تعیین اثرات عوامل و عناصر مهم اقلیمی که بر پراکنش گونه های اصلی گیاهان ایران تاثیر می گذارند و سپس پهنه بندی بوم اقلیم شناسی کشور بر پایه عوامل و عناصرمذکور هدف اصلی این تحقیق است. بدین منظور ۵۱ ایستگاه سینوپتیک کشور که دارای دوره آماری ۳۰ ساله یا بیشتر بودند،انتخاب و داده های هواشناسی آن ها از بانک اطلاعاتی سازمان هواشناسی کشور استخراج گردید. پس از تعیین متغیرهای اقلیمی موثر، به کارگیری تکنیک مولفه های مبنا سبب شد که ماتریس مجموع متغیرهای اولیه (۵۱×۲۶۹)، به ۱۴مولفه با مقادیر ویژه بیش از یک تقلیل یابد که حدود ۹۶.۴ در صد از واریانس کل را توجیه می کنند. سه مولفه اول اقلیمی(به ترتیب حرارتی ، رطوبتی و بارشی) در محیط نرم افزار ARC_GIS با استفاده از روش کریگینگ به نقشه های رستری تبدیل شدند. نقشه های رستری حاصل به عنوان ورودی تکنیک خوشه بندی نظارت نشده مورد استفاده قرا گرفته و نقشه پهنه بندی اقلیمی ایران ترسیم شد. سرانجام با استفاده از دو مولفه اقلیمی (حرارتی و رطوبتی) به اضافه نقشه طبقات ارتفاعی کشور و با بکارگیری تکنیک خوشه بندی نظارت نشده، نقشه پهنه بندی بوم اقلیم شناسی کشور ترسیم شد. بررسی این نقشه پهنه بندی نشان می دهد که مرزبندی مناطق بوم اقلیم شناسی کشور، عمدتآ منطبق بر دو عامل اقلیمی (حرارتی و رطوبتی) و یک عامل شکل زمین (ارتفاع از سطح دریا) می باشد.

کلیدواژه ها:

ایران ، بوم اقلیا ، پهنه بندی ، خوشه بندی ، نظارت نشده