تحلیل وضعیت امنیت آبی برای توسعه کشاورزی استان مازندران

بحران آب یکی از بزرگترین چالشهای پیش روی بخش کشاورزی جهان و ایران در آینده است و افزایش مخاطرات مرتبط با آب و خسارات اقتصادی ،سیل ،خشکالی رانش زمین موضوع مهم در زمینه تغییرات جهانی است. کمبود آب در ایران یکی از چالشهای عمده امنیت غذایی و توسعه کشاورزی میباشد یک رویکرد پایدار جامع برای رسیدگی به چالشهای امنیت آب مستلزم اتصال سیستمهای اجتماعی اقتصادی و زیست محیطی در مقیاسهای مختلف است. پژوهش و مطالعه در این حوزه با رویکردی آینده نگرانه به منظور ایجاد آمادگی برای مواجهه با شرایط احتمالی در آینده و نیز تدوین سیاستهای اجرایی مناسب در راستای مدیریت بهینه امنیت آبی ،کشاورزی حایز اهمیت است این تحقیق با روش تحلیلی و توصیفی و تحلیل محتوای کیفی از نتایج تحقیقات مختلف به شناسایی نشانگرهای کلیدی اسیت آبی در بخش کشاورزی برای توسعه کشاورزی و نیز بر مبنای تحلیل داده های ثانویه و اسناد و مدارک و نقشه های هواشناسی به تعیین وضعیت موجود امنیت آبی در بخش کشاورزی استان مازندران و ارائه راهکارهای بهبود امنیت آبی بخش کشاورزی در منطقه پرداخته است. دادههای بدست آمده از سالهای ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۲ وضعیت متوسط بارندگی تجمعی را در استان نشان میدهد در سال آبی ۱۴۰۱ تا ۱۴۰۲ میزان بارندگی در مقایسه با سالهای قبل کاهش چشمگیرتری داشته است و این کاهش در نواحی مختلف غرب مرکزی و شرق به ترتیب ۲۵ افزایشی داشته است. و دشتهای استان مازندران نسبت به دوره دراز مدت با کاهش حجم ابخوان روبرو بوده است و نیز شاخص برآورد آبدهی رودخانه های استان مازندران در دراز مدت با کاهش همراه بوده است. از نظر کشاورزی بیشتر رودخانه های مرکزی استان در سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ در طبقه بندی از نظر کشاورزی متوسط ارزیابی شده است. مطابق تحقیق راهبردهای شناسایی و طبقه بندی ذینفعان و بازیگران کلیدی مدیریت منابع آب کشاورزی حکمرانی خوب و پایدار آب کشاورزی، مدیریت مشارکتی یکپارچه منابع آب کشاورزی مدیریت بحران و ارزیابی ظرفیت تحمل و ردیای اکولوژیکی آب برنامه ریزی فرهنگی آموزشی ترویجی برنامه ریزی فضایی و آمایش سرزمین و سرمایه گذاری زیرساختی در بهبود امنیت آبی کشاورزی استان مازندران پیشنهاد شده است.

کلیدواژه ها:

امنیت آبی ، امنیت غذایی ، توسعه کشاورزی تغییر اقلیم