ارزیابی تناسب کیفیت آب های زیرزمینی روستاهای حاشیه رودخانه ارس برای آبیاری

ارزیابی کیفیت آب قبل از استفاده برای مصارف شرب و کشاورزی جزو موارد ضروری محسوب می گردد. پژوهش حاضر به بررسی ویژگی های هیدروژئوشیمیایی آب های زیرزمینی روستاهای حاشیه رودخانه ارس و تناسب آن ها برای کشاورزی در استان آذربایجان شرقی پرداخته است . در این پژوهش تعداد ۳۴ نمونه از منابع آب زیرزمینی اخذ گردیدهو پارامترهای هدایت الکتریکی ، سولفات، کلراید، بیکربنات، کلسیم ، منیزیم ، سدیم ، پتاسیم و pH مورد آنالیز قرار گرفت و SAR محاسبه شد. EC آب های زیرزمینی مورد مطالعه دارای حداقل µs/cm۶۱۰، حداکثر µs/cm۵۳۳۳ با میانگین µs/cm۱۷۰۸ بدست آمد که این مقدار می تواند برای آب آبیاری مورد استفاده قرار گیرد، اما ترجیح بر استفاده از آب های دارای EC کمتر از µs/cm۱۰۰۰ می باشد. مقادیر حداقل و حداکثر SAR نیز به ترتیب ۳/۰ و ۳/۹ محاسبه شد. در مرحله بعد نیز مقادیر RSC برای هرکدام از نمونه ها مورد محاسبه قرار گرفت که در آب های دارای سدیم بالا این شاخص دارای مقادیر منفی بالا بدست آمد که این عامل خود تاثیر منفی بر میزان جذب یون های کلسیم و منیزیم داشت . یافته های پژوهش نشان داد ۸۲ درصد از آب های این منطقه بر اساس نمودار ویلکوکس در کلاس C۲S۱ و C۳S۱ بودند که محدودیتی برای مصرف به عنوان آب آبیاری ندارند. با این حال ۱۸ درصد منابع آب بررسی شده در کلاس C۴S۱ و C۴S۲ قرار داشتند که برای مصارف آبیاری دارای محدودیت هستند. با توجه به نتایج بدست آمده بنظر می رسد آب های زیرزمینی بررسی شده تحت تاثیر ساختار زمین شناسی منطقه بوده و از روستایی به روستایی دیگر تفاوت هایی مشاهده می شود.

کلیدواژه ها:

کیفیت آب ، کشاورزی ، آلودگی ، هیدروشیمی ، آب زیرزمینی ، ویلکوکس