اثرات قیمت گذاری و سهمیه بندی آب کشاورزی بر پایداری آن دراستان کهگیلویه بویراحمد

آب به عنوان یک نهاده ضروری برای حیات مطرح می باشد و در فعالیت کشاورزی به ویژه در مناطق خشک اهمیت فراوانی دارد. بنابراین،استفاده پایدار از منابع آبی محدود در کشاورزی از اهمیت بالایی برخوردار است. به همین منظور پژوهشی با هدف بررسی روشهای قیمت-گذاری و سهمیه بندی آب در زیربخش های زراعت و باغبانی استان کهگیلویه و بویراحمد با استفاده از رهیافت برنامه ریزی ریاضی مثبت(PMP) مورد مطالعه قرار گرفت. در این پژوهش الگوی کشت موجود در منطقه و سیاست های قیمت گذاری و سهمیه بندی آب در قالب ۷سناریو (بدون سهمیه بندی- بدون قیمت گذاری، بدون سهمیه بندی ۱۰ درصد افزایش قیمت، بدون سهمیه بندی ۲۰ درصد افزایش قیمت، بدون سهمیه بندی ۳۰ درصد افزایش قیمت، ۱۰ درصد کاهش سهمیه بدون قیمت گذاری، ۲۰ درصد کاهش سهمیه بدون قیمت گذاری، ۳۰درصد کاهش سهمیه بدون قیمت گذاری) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج در بخش زراعت نشان داد که تمام سناریوهای مربوط به افزایشقیمت و یا کاهش سهمیه آب، سطح زیر کشت و مصرف آب محصولات آببر کاهش و سطح زیر کشت محصولات دیم افزایش می یابد.به علاوه نتایج گویای کاهش بازده ناخالص فعالیتهای کشاورزی میباشد که خود منجر به کاهش سطح فعالیتهای کشاورزی در منطقهخواهد شد و این موضوع تبعات اجتماعی و اقتصادی بر شرایط کشاورزی منطقه دارد. با تشدید محدودیت های آبی (افزایش قیمت و کاهشسهمیه) مقدار آب مصرفی برای باغات استان نیز کاهش می یابد. به طور کلی به نظر می رسد که افزایش قیمت آب، کاهش سهمیه آبواحدها و نیز ترکیب این دو سناریو میتواند سبب کاهش اتلاف آب در فعالیتهای کشاورزی شود.

کلیدواژه ها:

قیمت گذاری آب ، سهمیه بندی ، مدیریت منابع آب ، کشاورزی ، کهگیلویه و بویراحمد