بررسی تربیت شهروندی دیجیتال در برنامه درسی دوره دوم متوسطه شهر اهواز

پژوهش حاضر به منظور آگاهی از وضعیت تربیت شهروندی دیجیتال در برنامه درسی دوره ی دوم متوسطه شهر اهواز طراحی و اجزا گردید. این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر اجرا، توصیفی است. شهروندی دیجیتال شخصی است که برای مشارکت در جامعه، سیا ست و دولت از فناوری اطلاعات ا ستفاده میکند. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی کتابهای در سی دوره ی دوم متوسطه و تمام دبیران این دوره در سال تحصیلی ۱۳۹۸-۹۹ بودند؛ که از این میان کتابهای جامعهشناسی، تفکر و سواد ۱رسانه ای و هویت اجتماعی با روش نمونه گیری هدفمند مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت و ۲۰ نفر از دبیران این دروس در بخش کیفی (مصاحبه) با محقق جهت گردآوری اطلاعات همکاری داشتند. نتایج حاصل از داده های مصاحبه به کمک نرم افزار تحلیل داده های کیفی مکس کیودا ۱۸ مورد تحلیل و تفسیر قرار گرفت. نتایج بخش تحلیل محتوای کتابهای مذکور نشان داد که کتابهای جامعه شناسی و هویت اجتماعی به عناصر شهروندی دیجیتال توجهای نداشته اند ولی در کتاب تفکر و سواد رسانه ای به مولفه های آداب دیجیتال، قوانین دیجیتال، ارتباطات دیجیتال، حقوق و مسئولیت دیجیتال، امنیت و سلامت دیجیتال اشاره شده بود ولی این کتاب سعی دارد فضای مجازی را به صورت منفی برای مخاطبان به تصویر بکشد و نگاهی بدبینانه نسبت به آن ارائه داد. دبیران این دروس نیز دلایلی ازجمله: نداشتن اطلاعات لازم درزمینه ی شهروندی دیجیتال، عدم برگزاری کارگاه ها و دوره هایی در این خصوص، ذکر نشدن این موضوع در کتابهای درسی، عدم توجه برنامه ریزان درسی به این موضوع و شفاف سازی نکردن در این مورد برای مسئولان، دبیران و کلیه کادر مدر سه که بهوا سطه این شفاف سازی این مو ضوع در حیطه توجه قرار گیرد، عدم همکاری مدیران مدر سه و ندا شتن آزادی عمل نتوان ستند این مهارتها را در دانش آموزان بهخوبی تقویت کنند.

کلیدواژه ها:

شهروندی دیجیتال ، مولفه های شهروندی دیجیتال ، فناوری اطلاعات و ارتباطات ، برنامه درسی دوره دوم متوسطه