تاثیر استخراج شن و ماسه بر رفتار هیدرولیکی دبی رودخانه

مدیریت حوزه های آبخیز بدون توجه به نقش بهره برداران دولتی و محلی، سیاست های حفظ منابع آب و خاک را با ناکامی مواجه می نماید و در درازمدت آثار و تبعات منفی زیادی بر جای خواهد گذاشت. با توجه به اینکه اکثر جوامع انسانی در کنار رودخانه ها و مناطق حاصلخیز زندگی می کنند، استخراج شن و ماسه و بهره برداری از این مناطق روز به روز در حال افزایش است با برداشت بی رویه شن و ماسه از بستر رودخانه، رودخانه به سمت رسوب گذاری و فر سایش پیش می رود و تعادل رسوب ورودی و خروجی بهم می خورد. همین امر سبب تغییر در دانه بندی رسوبات بستر، شیب تعادلی، تغییر سطح آب، تغییر رژیم رودخانه، تخریب سازه های مهندسی، آبرفتی شدن ما سه های ازبینرفته و مشکلات اجتماعی و امنیتی می شود. در این تحقیق با استفاده از تکنیک GIS و مدل هیدرولیکی RAS-HECو با کمک افزونه GeoRAS-HEC که پل ارتباطی بین مدل هیدرولیکی RAS-HEC و GIS Arc است، اقدام بهبرر سی اثرات بردا شت بی رویه شن و ما سه بر ویژگی های هیدرولیکی و هیدرولوژیکی رودخانه پرداخته شده است.نتایج بد ست آمده از این پژوهش نشان داد که با برداشت عمقی یک الی دو متر از بستر رودخانه، سطح مقطع یک درصد افزایش و سرعت نیز یک درصد کاهش می یابد که این امر باعث افزایش رسوبگذاری و مشکلاتی اعم از بهم خوردن رژیم جریان و سیلابی شدن دبی هیدروگراف در رودخانه، خسارات مالی و جانی ، اثرات منفی زیست محیطیمانند تخریب جوامع گیاهی، جانوری و مرگ آبزیان، آلودگی آب و پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی برجایمی گذارد

کلیدواژه ها:

برداشت مجاز ماسه ، سیلاب ، بستر رودخانه ، ریخت شناسی