بررسی خطای داده های تضت تبخیر ایستگاه های هواشناسی سینوپتیک استان گلستان

به دلیل شرایط نامناسب بهره برداری ایستگاه های هواشناسی، امکان وجود برخی خطاها در قرائت و ثبت میزان تبخیر از تشت ((E(p) متحمل می باشد. تحقیق حاضر با هدف برسی دقت این فراسنجه در ایستگاه های سینوپتیک استان گلستان شامل هاشم آباد، گرگان، گنبد و مراوه تپه صورت گرفت. برای این منظور رابطه بین (E(p، تبخیر- تعرق گیاه مرجع (ETo) و مای هوا مورد بررس قرار گرفت. همچنین ضریب تشت تبخیر ((k(p) در این ایستگاه ها با استفاده از داده های تشت و 7 روش تجربی شامل (Snyder(1992), Snyder (1992), Cuenca(1989 اصلاح شده، Allen (el al. Oragn (1998), Pereira et al.(1995)(1998 برآورد شده و با یکدیگر مقایسه گردید. نتایج نشان داد که همبستگی بین دمای متوسط هوا و( E(p کمتر از همبستگی بین متوسط دمای هوا و ETo می باشد. از طرف دیگر، پراکندگی داده های( E(p نسبت به متوسط دمای هوا به مراتب بیشتر از پراکندگی داده های ETo نسبت به متوسط دمای هوا می باشد. بنابراین می توان اظهار داشت که رابطه بین (E(p و دمای هوا علاوه بر عوامل تأثیر گذار بر پدیده تبخیر، تحت تأثیر عوامل دیگری نیز می باشد که این همان خطای انسانی در قرائت و ثبت اطلاعات تبخیر از تشت باشد. پائین بودن همبستگی بین مقادیر ETo و( E(p نشان می دهد که استفاده از داده های تشت تبخیر نمی تواند روش مطمئنی جهت برآورد ETo باشد. همچنین در صد قابل توجهی از روزها( K(p حاصل از داده های تشت بیشتر از یک می باد. این در حالی است که مقدار این ضریب برای شرایط مختلف بین 0/35 تا 0/86 گزارش شده است و 7 روش تجربی نیز مقدار( K(p را در ایستگاه های مورد بررسی بین 0/45 تا 0/95 برآورد می کنند. بررسی ها نشان داد که در بسیاری از موارد دیده بان ایستگاه مقدار بارندگی را به میزان کاهش سطح آب تشت در اثر تبخیر اضافه نکرده است. این امر موجب گردید که مقدار تبخیر کمتر از حد واقعی ثبت شده و در نتیجه مقدار (K(p بیشتر از حد واقعی برآورد گردد. بنابراین استفاده از داده های تشت تبخیر جهت برآورد Eto به دلیل خطای زیاد در ثبت داده های تشت تبخیر توصیه نمی گردد. در پایان پیشنهاداتی در زمینه داده های تشت تبخیر ایستگاه های مورد بررسی ا رائه شده است.

کلیدواژه ها:

استان گلستان ، تبخیر- تعرق گیاه مرجع ، تشت تبخیر