اثربخشی بازی درمانی شناختی-رفتاری بر کودکان با اختلال بی نظمی خلق اخلالگرانه

زمینه و هدف: اختلال بی نظمی خلقی مخرب (DMDD) با مشخصه تحریک پذیری یا عصبانیت مزمن، شدید و مداوم همراه با طغیان های مکرر خلقی در کودکان مشخص می شود که برای مرحله رشد کودک معمول نیست و با موقعیت نامناسب است. مداخله زودهنگام ممکن است در به حداقل رساندن پیامدهای منفی این اختلال موثر باشد. تابحال هیچ پژوهشی اثربخشی بازی درمانی شناختی-رفتاری را در کودکان DMDD بررسی نکرده است. بنابراین، هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی بازی درمانی شناختی-رفتاری بر کودکان با DMDD بود.روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع آزمایش میدانی با طرح پیش -پس آزمون است. تعداد ۳۰ نفر دانش آموز دارای DMDD با روش نمونه گیری هدفمند از طریق ابزارهای غربالگری DMDD و مصاحبه بالینی ساختار یافته بر اساس ملاک های DSM-۵ انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارش شدند. گروه آزمایش طی ۱۰ جلسه، هر هفته یک جلسه، به صورت گروهی و انفرادی تحت مداخله بازی درمانی شناختی-رفتاری قرارگرفتند. دو گروه به همراه والدین آنها در ابتدا و انتهای مداخله، ارزیابی و مصاحبه بالینی شدند. یافته ها: میانگین (و انحراف استاندارد) سنی شرکت کنندگان، ۱۱(۱/۱۷) در دامنه سنی ۹ تا ۱۳ سال بودند. والدین آنها در ابتدا و انتهای پژوهش، به پرسشنامه خشم و تحریک پذیری (پورمودت و همکاران، ۱۴۰۰) و چک لیست مشکلات رفتاری کودکان (آخنباخ و ادنبروک، ۱۹۸۳) پاسخ دادند. نتایج تحلیل آنکووا نشان داد بازی درمانی بر کاهش نشانه های DMDD از نظر والدین اثربخش بود (p< ۰.۰۵). همچنین در طی مصاحبه بالینی در ابتدا و انتهای پژوهش، افراد گروه آزمایش نسبت به شرایط قبل از مداخله، کنترل بیشتری بر نشانه های اختلال را گزارش و بهبودی بیشتری نشان دادند.نتیجه گیری: این نتایج در راستای یافته های سایر پژوهشگران است که نشان دادند بازی درمانی شناختی-رفتاری می تواند بر اختلالاتی که همبودی بالایی با اختلال DMDD دارند (از جمله ADHD، ODD و کودکان پرخاشگر و تکانشی) تاثیرگذار باشد. بنابراین، با استفاده از این تدابیر و تعمیم آن به بافت های اجتماعی مختلف، می توان نشانه های DMDD را بهبود بخشید که به عنوان ظرفیتی مهاری، برای جلوگیری از بروز دوباره نشانه ها در بافت های اجتماعی عمل کند.

کلیدواژه ها:

بازی درمانی شناختی رفتاری ، اختلال بی نظمی خلق اخلالگرانه ، کودکان