تهیه نقشه شوری سطح خاک در مناطق خشک با استفاده از تکنیک های سنجش از دور (مطالعه موردی: دشت ریگان، کرمان)

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 185

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

GEOO09_083

تاریخ نمایه سازی: 13 تیر 1402

چکیده مقاله:

شوری خاک یکی از عوامل اصلی پوکی خاک و افزایش روند بیابانزایی در مناطق خشک و نیمه خشک ایران است. این پژوهش با استفاده از روشتلفیقی مطالعات میدانی و داده های سنجش از دور به پهنه بندی شوری خاک در شرق کرمان، به عنوان یکی از کانون های مهم گرد و غبار داخلی،پرداخته است. بدین منظور، ابتدا با استفاده از مشاهدات میدانی تعداد ۱۲ نمونه از نقاط مختلف در عمق ۰ تا ۳۰ سانتیمتر با روش انتخاب تصادفیدر اسفند ۱۳۹۹ برداشت شد و سپس مقدار هدایت الکتریکی (EC) آنها اندازه گیری شد. مقادیر EC بین ۱۵ تا ۱۰۱ دسی زیمنز متغیر بود. بهمنظور تهیه نقشه دقیق شوری، معادله رگرسیون خطی EC بر روی شاخص GDVI حاصل از تصاویر سنتینل ۲ در محیط گوگل ارث انجین اعمالشد. مقادیر پیکسل متناظر با نقطه نمونه برداری زمینی نشان داد که روش اعمال شده دارای دقت پیش بینی ((۲)R) به مقدار ۷۱ / ۰ است. نقشه شوریخاک بر اساس نتایج شاخص مذکور برای این محدوده استخراج و بر مبنای جدول استاندارد شوری خاک در سه کلاس شوری کم (۸ - ۴)، شوریزیاد (۱۶ - ۸) و شوری شدید (۱۶<) طبقه بندی شد. همچنین با استفاده از مقادیر نمونه ها آزمایشگاهی، شوری خاک با روش کریجینگ درونیابیشد. مقایسه روش آزمایشگاهی و نتایج بدست آمده از تحلیل تصاویر ماهواره ای و روش درونیابی نیز نشان از دقت بالای نقشه تولیدی داشت. باتوجه به نتایج حاصله، قسمت های شمالی، شرقی و بخشی از جنوب منطقه مورد مطالعه دارای محدودیت شدید شوری (EC>۱۶ ds/m ) است.همچنین، بخش جنوبی منطقه بدلیل توسعه باغات مرکبات و نخلستان و زیرساخت های حمل و نقل از اهمیت بیشتری برخوردار است. از نتایجبدست آمده از این پژوهش می توان برای شناسایی پهنه های شور خاک در مناطق خشک با هدف برنامه ریزی در حوزه ی کشاورزی و مهار بیابان زاییاستفاده نمود.

نویسندگان

رسول خوارزمی

استادیار، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج

محمدرضا راهداری

استادیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربت حیدریه