بررسی نوسانات سطح آبهای زیرزمینی دشت شوش در ارتباط با تغییرات محیطی

چاه های اکتشافی در مطالعات و بررسی های زمین شناسی، ژئومورفیکی و آبهای زیرزمینی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف اصلی اینپژوهش بررسی عوامل موثر بر نوسانات سطح آبهای زیرزمینی دشت شوش در ارتباط با تغییرات محیطی است. در این راستا برای انجام اینپژوهش داده های سطح آب چاه های پیزومتری محدوده مطالعاتی دشت شوش تهیه گردید و جهت بررسی تغییرات سطح ایستابی از چاه هایی کهداده کاملتری داشت، استفاده گردید و افت سطح ایستابی و تغییرات با استفاده از لوگ چاه ها بررسی شدند. در ادامه نوسانات سطح آب زیرزمینی،بر اساس داده های اقلیمی، زمین شناسی، نقشه های توپوگرافی ۱:۵۰۰۰۰ ، نقشه های زمین شناسی ۱:۱۰۰۰۰۰ و داده های تراز آبهای زیرزمینی چاه هایبهره برداری وچاه های مشاهداتی )پیزومترها( دشت شوش مقایسه و ارزیابی گردید. در این پژوهش از نرم افزارهای Arc GIS ، SPSS ، Dic استفادهشده است و با بررسی نقشه های به دست آمده در نرم افزار Arc GIS به تحلیل چاه ها پرداخته شد. مطابق نتایج چاه هایی که در رسوبات آبرفتی حفرشده، دارای سطح آب مختلفی هستند و چاه هایی که در سازند بختیاری قرار دارند، خشک و یا دارای سطح آب پایینی می باشند. قسمت هایحاشیه ای دشت شوش شرقی و غربی که دارای رسوبات رسی می باشد، دارای سطح آب زیرزمینی بالا و کیفیت شیمیایی نامناسبتر از دیگر مناطقاست و از نظر آبدهی نیز ضعیفتر از آن نواحی است. در حاشیه شمالی دشت (اطراف شهر دزفول اندیمشک) عمدتا رسوبات دانه درشت بوده و حاصل فرسایش کنگلومرای بختیاری می باشند. در لوگ حاصل از این چاه ها رسوبات دانه درشت در حد گراول تا قلوه سنگ و ماسه ریز و درشتمشاهده می گردد. در بخش های میانی و شمالی دشت شوش شرقی نیز همین وضعیت مشاهده می گردد. با توجه به اینکه بیشتر محدوده مطالعاتیبه بخش کشاورزی تعلق دارد، در این مناطق با افت سطح ایستابی مواجه هستیم؛ بنابراین اگر در استفاده از آب های زیرزمینی مدیریت اصولیصورت نگیرد، در معرض خطر جدی بحران آب قرار می گیرد.

کلیدواژه ها:

تغییرات محیطی ، سطح ایستابی ، لوگ چاه ها ، پیزومتری ، دشت شوش