بررسی اجزاء ردپای آب گندم و جو در استان آذربایجان شرقی
محل انتشار: مجله تحقیقات آب و خاک ایران، دوره: 52، شماره: 4
سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 192
فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IJSWR-52-4_008
تاریخ نمایه سازی: 31 اردیبهشت 1402
چکیده مقاله:
استان آذربایجان شرقی به عنوان یکی از استان های مهم در تولید محصولات زراعی، با تولید ۲۸/۷ درصد گندم و ۷۶/۴ درصد جو کشور، نقش مهمی در تامین این محصولات دارد. اما در سال های اخیر به دلیل وجود خشک سالی های متعدد، کاهش بارندگی و توزیع نامنظم آن، وضعیت وخیم روان آب ها در حوضه دریاچه ارومیه، کاهش سطح آب های زیرزمینی و افزایش شوری آن ها در منطقه و غیره، همواره تولیدات کشاورزی به ویژه تولید این دو محصول با چالش کمبود آب مواجه شده که باعث شده است مدیریت مصرف آب به ویژه در بخش کشاورزی در استان از اهمیت ویژه ای برخوردار بشود. بر همین اساس در مطالعه ی حاضر با بهره گیری از یکی از ابزارهای مدیریت آب به نام ردپای آب، به بررسی اجزای ردپای آب گندم و جو در ۲۱ شهرستان طی سال های ۹۶-۱۳۸۶ پرداخته شده است. بر اساس نتایج به دست آمده میانگین آب مجازی گندم و جو آبی در نیمه دوم دوره مورد مطالعه به ترتیب برابر با ۲۹۲۸ و ۲۸۸۸ مترمکعب بر تن و در گندم و جو دیم به ترتیب ۲۹۹۸ و ۲۸۲۹ مترمکعب بر تن بوده و به تبع آن متوسط بهره وری آب در هر دو محصول آبی برابر ۳۴/۰ کیلوگرم بر متر مکعب می باشد که نشان می دهد کشت هر دو محصول فشار یکسانی بر منابع آبی استان دارد. در اکثر شهرستان های استان نیز سهم ردپای آب آبی بیشتر از ردپای آب سبز بوده و به طور کلی در استان سهم ردپای آب آبی، سبز، خاکستری و سفید برای گندم آبی به ترتیب، ۵/۳۳، ۶/۲۰، ۶/۱۲ و ۳/۳۳ درصد و در جو آبی به ترتیب، ۳۴، ۷/۲۰، ۵/۱۵ و ۸/۲۹ درصد می باشد. علاوه بر این برای هر دو محصول گندم و جو دیم نیز سهم ردپای آب سبز و خاکستری به ترتیب ۳/۸۸ و ۷/۱۱ درصد بدست آمده است. همچنین بر اساس شاخص ردپای آب و صرفا بر اساس دیدگاه مدیریت مصرف آب، شمال شرق استان به لحاظ کشت گندم و جو آبی و همچنین شهرستان بستان آباد فقط در کشت گندم آبی و در محصولات دیم، مرکز، غرب و جنوب استان به لحاظ حفظ منابع آبی می توانند به عنوان مراکز تولید این دو محصول مناسب باشند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
مهرداد مجتهدی
گروه مدیریت و توسعه کشاورزی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
خلیل کلانتری
گروه مدیریت و توسعه کشاورزی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
علی اسدی
گروه مدیریت و توسعه کشاورزی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
حجت ورمزیاری
گروه مدیریت و توسعه کشاورزی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
جواد حسین زاد
گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :