مقایسه و ارزیابی تغییرات مکانی اتصال رسوبی و نسبت تحویل رسوب در آبخیز مارچشمه (استان سمنان)

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 104

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IJSWR-53-11_013

تاریخ نمایه سازی: 30 اردیبهشت 1402

چکیده مقاله:

برآورد رسوب دهی آبخیز، یک فرآیند مهم در مدیریت آبخیز است. به دلیل محدودیت اطلاعات تولید رسوب در آبخیزهای کوچک، روش هایی تجربی برای برآورد مقادیر آن در آبخیزهای مختلف توسعه داده شده است. اتصال رسوبی یکی از مشخصه های مهم تولید رسوب حوضه است و برای تخمین بهتر با نسبت تحویل رسوب (SDR) مقایسه می شود. هدف از پژوهش حاضر مقایسه و ارزیابی تغییرات مکانی مقادیر SDR و شاخص اتصال در مقیاس آبخیز کوچک است. این مطالعه در آبخیزمارچشمه استان سمنان با مساحت ۲۴۱۸ هکتار، انجام گردید. در خروجی این آبخیز یک بند خاکی توسط مدیریت آبخیزداری سازمان جهاد سازندگی سابق استان (۱۳۷۳)، احداث شده و در آبخیز بالادست آن هیچ گونه عملیات آبخیزداری اجرا نشده است. در سال ۱۳۹۱ توسط مرکز تحقیقات استان سمنان مقدار رسوب به تله افتاده در پشت بند اندازه گیری شد. لازم به ذکر است تا زمان اندازه گیری رسوب تمامی رسوب رسیده به خروجی آبخیز در مخزن بند به تله افتاده و رسوبی از بند سرریز ننموده است. بااستفاده از مقدار رسوب اندازه گیری شده، واسنجی مدل WaTEM/SEDEM برای محاسبه SDR انجام شد و مقادیر SDR برای کل حوضه به صورت توزیعی برآورد شد. نقشه توزیعی شاخص اتصال رسوبی تهیه شد. بیش ترین مقدار نقشه SDR نزدیک به ۵/۰ و کمترین مقدار آن نزدیک به صفر و شاخص اتصال رسوبی از ۷۱/۶- تا ۰۴/۳ متغیر بود. براساس هر دو شاخص SDR و IC، نزدیک خروجی آبخیز میزان تحویل رسوب و انتقال رسوب بیشتر از میانگین کل آبخیز است؛ اما در قسمت های شمالی آبخیز، تمرکز حوضه بر تحویل و انتقال رسوب نیست. در نظر گرفتن این دوشاخص و نحوه پراکندگی آنها می تواند برای اولویت بندی مناطق ازنظر مدیریت فرسایش خاک و رسوب مورد اهمیت باشد. این مطالعه، کاربرد به روز داده های دردسترس و توسعه ی پتانسیل تحلیل آنها را نشان می دهد.

نویسندگان

مرضیه کیهان پناه

گروه آبخیزداری، دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران

علی نجفی نژاد

دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان – دانشکده مرتع و آبخیزداری، گروه آبخیزداری و مدیریت مناطق بیابانی

حمیدرضا پورقاسمی

استاد دانشکده کشاورزی، مهندسی منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه شیراز

علی محمدیان بهبهانی

استادیار گروه مدیریت مناطق بیابانی، دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Alatorre, L. C., Beguería, S., Lana-Renault, N., Navas, A., & ...
  • Bezak, N., Rusjan, S., Petan, S., Sodnik, J., & Mikoš, ...
  • Borrelli, P., Van Oost, K., Meusburger, K., Alewell, C., Lugato, ...
  • Cavalli, M., Tarolli, P., Dalla Fontana, G., & Marchi, L. ...
  • Faraji, J. (۲۰۱۹) Etimating Spatial Variations of Sedeiment Delivery Ratio ...
  • López-Vicente, M., & Ben-Salem, N. (۲۰۱۹). Computing structural and functional ...
  • Najafi, S., Sadeghi, S. H., & Heckmann, T. (۲۰۲۱). Analysis ...
  • Saffari, A. Nouri, A. Karami, J. (۲۰۱۸). Investigating the effect ...
  • Van Oost, K., Govers, G., Desmet, P., (۲۰۰۰) Evaluating the ...
  • Verstraeten, G., Prosser, I. P., & Fogarty, P. (۲۰۰۷). Predicting ...
  • Wang, C., & Zhang, G. (۲۰۲۲). Spatial variation in sediment ...
  • Zhao, G., Gao, P., Tian, P., Sun, W., Hu, J., ...
  • Zhao, G., Klik, A., Mu, X., Wang, F., Gao, P., ...
  • نمایش کامل مراجع