کاربرد مدل های هوش مصنوعی در آینده پژوهی ساختار فضایی شهرآینده (نمونه موردی: کلانشهریزد)

نگاه به آینده و ترسیم چشم انداز شهرآینده همواره چالش پیش روی برنامه ریزان و آینده پژوهان شهری بوده است. با رشد سریعشهرها و جوامع شهری در جهان پرطلاطم معاصر و سرعت تغییرات در سطوح مختلف، تکنیک ها و روش های گذشته آینده نگاریناکارآمد شده و نیاز به توسعه و بروز شدن آنها را دو چندان کرده است. توسعه روشهای هوش مصنوعی و الگوریتم ها و مدلهای مبتی بر آن با الهام از روش های تکامل طبیعی و راه حل های مبتنی بر دانش می تواند، با بهینه سازی جریان ها و ساده سازیمسائل نقش مهمی در شناخت الگوهای توسعه و شکل گیری ویژگی های شهرآینده ایفا کند و در خط مقدم گفتمان برنامه ریزیو توسعه شهر آینده قرار گیرد. الگوی ساختار فضایی شهرآینده به عنوان یکی از مولفه های کلان شهرآینده و هدایتگر توسعهآن، تاحد زیادی متاثر از نحوه توزیع فضایی جمعیت می باشد و برنامه ریزی جهت متعادل کردن آن در گرو سناریو پردازی دقیقدر آینده پژوهی با استفاده از مدلهای هوشمندانه و کارآمد است. در این پژوهش ناکارآمدی و ضعف روشهای موجود آیندهپژوهی جهت ارائه محتملترین سناریوها و شناسایی پیشرانه ای کلیدی شهرآینده به عنوان مساله پژوهش درنظر گرفته شدهاست و هدف آن آینده پژوهی سختار فضایی شهرآینده با استفاده از الگوریتم ژنتیک به عنوان یکی از مدلهای هوش مصنوعیمیباشد. در این پژوهش با استفاده از الگوریتم ژنتیک تک هدفه به عنوان روش و تکنیک آینده پژوهی ساختار فضایی شهرآیندهداده های توزیع مراکز کار و فعالیت و کانون های عملکردی و خدماتی، ساختار فضایی و نحوه توزیع مراکز مذکور در افق۱۴۱۵ شهرآینده مدلسازی و بهینه سازی شده است. محدوده مورد مطالعه کلانشهر یزد است که دارای دو بخش مرکزی (شهریزد- حمیدیا و شاهدیه) و زارچ (زارچ) می باشد. یافته های پژوهش حاکی از الگوی ساختار فضایی تک هسته ای جزیره ایکلانشهر یزد است. نتایج نشان میدهد که با استفاده از ظرفیت قابل توجه اراضی بایر و انتقال کاربری های مزاحم صنعتی وتولیدی به خارج از محدوده شهری، می توان تا سال افق پژوهش بدون توسعه افقی و با بازتوزیع مجدد مراکز عملکردی و فعالیتیموجبات تعادل ساختار فضایی را فراهم آورد.

کلیدواژه ها:

شهرآینده ، هوش مصنوعی ، ساختار فضایی ، یزد