ارزیابی شاخص های ژئومرفومتری در تفکیک نیمه خودکار تیپ های ژئومورفولوژی مناطق بیابانی (مطالعه موردی: محدوده شمال غرب اردکان)

نقشه های ژئومورفولوژی یکی از اصلی ترین لایه های اطلاعاتی در مطالعات منابع طبیعی می باشد. تاکنون روش های مختلفی جهت طبقه ببندی و تفکیک واحدها و تیپ های مختلف ژئومرفولوژی ارائه شده، که اغلب آن ها بر پایه اطلاعات کیفی و توصیفی می باشد. دراین مطالعه قابلیت استفاده از پارامترهای ژئومرفومتری در تفکیک واحد کوهستان از دشت سر و همچنین تفکیک تیپ های مختلف دشت سر بررسی شده است. ابتدا نقشه واقعیت زمینی با استفاده از تفسیر چشمی داده های ماهواره ای و نقشه توپوگرافی تهیه و سپس شبکه نمونه برداری ۱۰۰۰ نقطه ای به صورت تصادفی طراحی شد. پارامتر های انحنای مقطع، انحنای سطح، تانژانت انحنا، انحنای متقاطع، انحنای طول و انحنای عمومی از مدل رقومی ارتفاعی و با استفاده از ابزار الحاقی DEM surface در در نرم افزار GIS تهیه شد و سپس مقادیر آن ها در تمامی نقاط شبکه نمونه برداری استخراج گردید. سپس از شبکه عصبی مصنوعی با ساختار ۱۳_۶_ ۴ به منظور تفکیک تیپ ها استفاده گردید. نتایج نشان داد که امکان تفکیک تیپ های دشت سر لخت از اپانداژ با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی وجود داشته ولی تفکیک دشت سر اپانداژ از پوشیده به خوبی صورت نمی گیرد. بدین منظور جهت بهبود عملکرد شبکه، اقدام به اضافه کردن ارزش رقومی داده های ماهواره ای لندست ۷ به مقادیر قبلی گردید. استفاده از این شبکه با در نظر گرفتن همزمان پارامترهای ژئومرفومتری و تصاویر ماهواره ای، دقت تفکیک واحد کوهستان، دشت سر لخت، دشت سر اپانداژ، دشت سر پوشیده را به ترتیب ۹۰ ، ۷۹، ۸۰،   ۷۶ درصد  دارای صحت می باشد.

کلیدواژه ها:

پارامترهای ژئومرفومتری ، مناطق بیابانی ، شبکه عصبی مصنوعی ، تصاویر ماهواره ای ، روش های نیمه خودکار