مطالعه اثر اسموپرایمینگ سدیم کربنات در بذور ارقام مختلف یونجه تحت تنش شوری

یونجه در مرحله جوانه زنی نسبت به شوری خاک حساس است، ولی بعد از طی مراحل اولیه رشد، سازش خاصی نسبت به شوری خاک از خود نشان می دهد. تحقیق حاضر به منظور بررسی تاثیر پرایم با سدیم کربنات بر بهبود وضعیت جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه ارقام مختلف یونجه در شرایط تنش شوری اجرا گردید . آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی، با سه تکرار در آزمایشگاه فیزیولوژی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا همدان انجام شد . تیمارها شامل اثر پرایم و شوری در هفت سطح شوری ( 0 و 50 و 100 و 150 و 200 و 250 میلی مولار کلرید سدیم) با اعمال پرایم و تیمار بدون پرایم و شوری به عنوان شاهد و ارقام یونجه در پنج سطح؛ شامل اصفهانی، بمی، قره یونجه، همدانی و یزدی بودند. نتایج نشان داد که اثرات اصلی و متقابل کلیه صفات مورد بررسی شامل درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، میانگین زمان جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه و شاخص بنیه بذر در سطح احتمال 1% دارای اختلاف معنی دار بودند. با افزایش سطوح شوری میانگین زمان جوانه زنی، افزایش و درصد و سرعت جوانه زنی، کاهش یافت و با اعمال اسمو پرایم سدیم کربنات در کلیه ارقام، وضعیت صفات ذکر شده نسبت به عدم پرایم بهبود قابل توجهی یافت . در اکثر تیمار های پرایم شده، طول ریشه چه بیشتر از ساقه چه بود که به نظر می رسد مکانیسمی برای گیاهچه های یونجه در برابر تحمل به شوری باشد . در تیمار بدون پرایم و شوری، طول ساقه چه نسبت به ریشه چه بیشتر بود. به طور کلی در مقایسه بین ارقام، رقم همدانی در صفات درصد و میانگین زمان جوانه زنی و طول ریشه چه و ساقه چه و شاخص بنیه بذر و رقم اصفهانی در سرعت جوانه زنی عملکرد مطلوبی نسبت به سایر ارقام داشته اند . در پایان می توان نتیجه گرفت که اسمو پرایمینگ سدیم کربنات با اثرت مثبت، می تواند باعث کاهش اثرات مخرب شوری در مرحله جوانه زنی شده و باعث بهبود صفات جوانه زنی و رشد گیاهچه در برخی ارقام شود.

کلیدواژه ها:

یونجه ، سدیم کربنات ، تنش شوری و اسموپرایمینگ