ظرفیت ذخیره کربن گونه های Lycium depressum Stocks و Zygophyllum fabago L. و خاک رویشگاه های آنها در کویر میقان، اراک

در این پژوهش به ارزیابی اولیه از ظرفیت ذخایر کربن رویشگاه های محل پراکنش دو گونه گرگ تیغ (Lycium depressum Stocks) و قیچ (Zygophyllum fabago L.) در اراضی شور حاشیه کویر میقان اراک پرداخته شد. برای اندازه­گیری پارامترهای مختلف گیاهی از طرح نمونه برداری تصادفی- سیستماتیک استفاده شد. برای تعیین بیوماس هوایی و زیرزمینی، به روش قطع و توزین و برای تعیین ضریب تبدیل کربن و درصد کربن آلی نمونه های گیاهی از روش احتراق در کوره الکتریکی استفاده گردید. مطالعات خاک در هر تیپ گیاهی، در عمق ریشه دوانی گیاه و همچنین در مناطق فاقد گیاه انجام شد. آنالیز داده­ها بوسیله نرم افزار SPSS۲۴ انجام شد. نتایج نشان داد که میانگین میزان ترسیب کربن خاک و گیاه در رویشگاه Z. fabago به ترتیب ۶۱/۱۴ و ۱۸/۰ و در تیپ گیاهیL. depressum  ۸/۱۳ و ۴۲۵/۰ تن در هکتار بود و این تفاوت در سطح ۵% معنی دار نبود. به طوری که میزان ترسیب کربن خاک در مناطق دارای پوشش­گیاهی گونه­های مورد مطالعه افزایش معنی­داری (۹۰۲/۶ - = t، ۰۰۱/۰ = p ) نسبت به مناطق بدون پوشش­گیاهی داشت. ضریب تبدیل کربن اندام­های هوایی و زیرزمینی گیاهان مورد مطالعه در سطح ۵% معنی­دار بوده و نسبت کربن ترسیب شده اندام­های هوایی به کربن ترسیب شده در ریشه برای قیچ و گرگ تیغ به ترتیب ۴۳/۲ و ۰۸/۲ بود. با توجه به توان ذخیره کربن گیاهان مورد مطالعه در خاک و اندام­های گیاه در رویشگاه های مورد مطالعه، می­توان بیان کرد که این گیاهان نقش مهمی را در ترسیب کربن با حداقل هزینه ممکن و تعدیل پیامدهای تغییر اقلیم در مناطق خشک دارند.

کلیدواژه ها:

تغییر اقلیم ، ذخیره کربن ، کویر میقان اراک ، مراتع استپی