خوانش مضامین و تحلیل موضوعی نقوش گچبری مسکن بومی دوره قاجار در آمل ۱ مطالعه موردی خانه شفاهی و مهدی پاشاسلطان

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 147

فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

ICACU02_1305

تاریخ نمایه سازی: 13 اسفند 1401

چکیده مقاله:

گچبری دوره قاجار از بهترین نمونه های تزیینات وابسته به مسکن بومی در شهر آمل می باشد. با توجه به ارزش تاریخی این نقوش، بی توجهی و آسیب های وارده به آن جبران ناپذیر بوده و پژوهش بر آن ضرورت می یابد. تخریب و فرسایش دائمی و عدم توجه و مرمت تزئینات از سوئی دیگر، لزوم انجام تحقیق ، تعیین و منشاء شکل گیری و نقش عوامل مختلف اهمیت ویژه ای می یابد. مسئله اصلی ، در این پژوهش شناخت و مطالعه نقوش گچبری خانه شفاهی و خانه مهدی پاشاسلطان می باشد. برررسی و تحلیل سبک تزئینات گچبری ، نمادشناسی و طبقه بندی نقوش و موضوعات و ارائه تحلیل پیشنهادی به شکل مقایسه ای می باشد. در این پژوهش تلاش گردیده تا نقوش و تزیینات گچبری به شکل تطبیقی در خانه های شفایی و مهدی پاشاسلطان بررسی و مقایسه تطبیقی انجام گیرد. سیر و روند تحول گچبری بناهای دوره قاجار و موضوعات و روش های آن دستمایه این تحقیق می باشد روش پژوهشی بکار گرفته شده شامل مطالعه موردی و مطالعه تطبیقی و تاریخی می باشد که با استفاده از کتب و مقالات موجود به مطالعه ویژگی های نقوش و تزیینات گچبری پرداخته شده و براساس ویژگی ها ، تنوع و تشابهات مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است . نتایج نشان داد بین نقوش این دو بنا نقش سرو در گچبری و نقاشی سرو روی گچ و آهکبری تشابهاتی وجود دارد ولی بین نقوش برجسته گچبری تشابهات عمدهای مشاهده نگردید تمایزات دو بنا تنوعات گچبری بخش بیرونی و درونی خانه شفاهی و تخمه گذاری الوان در خانه مهدی پاشاسلطان می باشد ضمنا این دو خانه به لحاظ تکنیک های ذکر شده در شهرستان آمل سرآمد دیگر خانه های قاجاری می باشند.

کلیدواژه ها:

نقوش گچبری - مسکن بومی - قاجار - خانه - آمل

نویسندگان

مریم بطحائی

دانشجوی دکتری باستان شناسی (گرایش اسلامی ) واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران، ایران

محمداسماعیل اسماعیلی جلودار

دانشیارگروه باستان شناسی دانشگاه تهران ایران

محمد مرتضایی

دانشیارپژوهشکده باستان شناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری تهران