ارزیابی فضای شهری جهت معلولین(جسمی – حرکتی) (نمونه موردی: پارکها و فضای سبز منطقه ۶ شهرداری شیراز)

با توجه به نیاز همه اقشار جامعه به عبور و مرور در سطح شهرها و استفاده از پارکها به ویژه در کشورهای توسعه یافته، طراحیهای بسیار زیبا و مناسب، بر پایه ضوابط طراحی صحیح، جهت استفاده معلولین جسمی و حرکتی در کنار قشر سالم جامعه صورت گرفته است تا جهت استفاده از موارد مذکور و ایجاد بهتر امکان حضور معلولین در فضاها و سطح شهرتسهیل صورت گیرد. معلولان بخشی از افراد جامعه اند که همچون سایر شهروندان، نیازمند دسترسی و استفاده مطلوب از امکانات و خدمات عمومی می باشند، لذا در این تحقیق هدف بررسی مناسب سازی فضای شهری جهت معلولین(جسمی – حرکتی) و چالش های آن در پارکها و فضای سبز منطقه ۶ شهرداری شیراز است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر گردآوری داده های میدانی از طریق پرسش نامه است. جامعه آماری تحقیق را معلولین شهر شیراز بالغ بر ۳۱۵۷۵ نفر تشکیل داده اند که بر اساس فرمول کوکران ۳۸۰ نفر به عنوان حجم نمونه تعیین شد. روایی پرسش نامه از طریق نخبگان تایید و پایایی نیز با ضریب کرونباخ بیشتر از ۰/۷۰ تایید شد. نتیجه آزمون دو جمله ای در زمینه شاخص های تاثیرگذار در سطح کیفیت زندگی معلولین جسمی-حرکتی در پارک های و فضای سبز نشان می دهد که که همه شاخص ها در سطح کمتر از ۰/۰۵ و برابر با ۰/۰۰۰ معنادار بوده اند. نتیجه نشان می دهد که ۶ شاخص شامل ورودی پارک ها، پیاده رو پارک، فضای سبز پارک، فضای باز کودکان، خدمات پارک ها و مسائل اجتماعی پارک ها اشارضعیف بوده اند. تنها شاخص بهداشت محیط با میانگین ۳/۶۵ نسبت به شاخص های ذکر شده از وضعیت مناسب تری برخوردار بوده است. نتیجه رگرسیون نشان داد که شاخص ها مجموعا توان تبیین ۵۷ درصد از تغییرات (واریانس) ، کیفیت پارک ها را دارا هستند که بیشترین تبیین وتاثیر در زمینه کیفیت پارک ها، مربوط به شاخص فضای سبز پارک ها به میزان ۰/۵۱۰ بوده است. نتیجه آزمون فریدمن در زمینه راهکارهای ارتقاء پارک ها نیز نشان می دهد که حضور نمایندگان معلولین در جلسات کمیته مناسب سازی پارک با مقدار ۷/۷۳ و سپس راهکار طراحی و مجزا نمودن سرویس بهداشتی معلولین در پارک بامیانگین ۷/۶۳ ، در اولویت قرار دارند. اولویت بندی شاخص های مناسب سازی پارک ها با آزمون فریدمن نیز تایید نمود که شاخص های برخورد های مناسب با معلولین در پارک ها با مقدار ۸/۱۹ و سپس سازمان بهزیستی در اجرا و پیگیری مقررات مناسب سازی با میانگین ۷/۸۱ در رتبه های اول و دوم شناخته شده اند.

کلیدواژه ها:

مناسب سازی فضای شهری ، معلولین ، پارک و فضای سبز ، شهر شیراز