بررسی مقاومت گیاهچه ای در ژرم پلاسم گندم سیمیت (CIMMYT) نسبت به نژادهای قارچ Puccinia graminis f. sp. tritici

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 170

فایل این مقاله در 13 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ARPP-9-2_006

تاریخ نمایه سازی: 4 بهمن 1401

چکیده مقاله:

چکیده زنگ ساقه یا سیاه با عامل قارچی (Pgt) Puccinia graminis f. sp. tritici یکی از خسارت­زاترین بیماری­های گندم در جهان و از جمله ایران به­شمار می­رود. بررسی پرآزاری (Virulence) عامل بیماری بر روی ژن­های مقاومت گندم، شناسایی منابع مقاومت به زنگ­ ساقه و تعیین ژن­های مقاومت موثر موجود در ژنوتیپ­های مقاوم، از ملزومات استفاده از مقاومت ژنتیکی (تولید ارقام مقاوم) به­عنوان کارآمدترین و سالم­ترین روش کنترل این بیماری محسوب می­شود. در این پژوهش، مقاومت گیاهچه ای۳۰ ژنوتیپ گندم تولید شده در مرکز سیمیت (CIMMYT) معرفی شده به­عنوان منابع مقاومت به زنگ­ ساقه، نسبت به شش نژاد متفاوت Pgt در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا جدایه های قارچ مورد استفاده در گلخانه­های زنگ بخش غلات موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر تعیین نژاد شدند و پرآزاری آن ها روی ژن های مقاومت به زنگ ساقه موجود در مجموعه ارقام افتراقی شناسایی گردید. بر همین اساس نژادها به­صورت TKTTF، TTTTF، PKSTC، TTRTF، TKSTF و PTRTF تعیین گردیدند. ژنوتیپ­های حامل ژن­های Sr۲۲، Sr۲۴، Sr۲۶، Sr۳۱، Sr۳۲، Sr۳۳و Sr۴۰ با ایجاد واکنش مقاومت نسبت به تمام نژادهای مورد مطالعه قارچ بیمارگر، به­عنوان ارقام افتراقی دارنده­ی ژن­های مقاومت موثر معرفی می­گردد. اجزای مقاومت ژنتیکی اندازه­گیری شده در شرایط گلخانه برای غربال ژنوتیپ­های مقاوم شامل تیپ آلودگی و دوره­ی کمون بود. نتایج حاصل از بررسی اجزای مقاومت ژنتیکی، وجود تنوع فنوتیپی در واکنش ژنوتیپ ها نسبت به نژادهای زنگ ساقه را نشان داد. از ژنوتیپ­های مقاوم شناسایی شده در این مطالعه (ژنوتیپ­های شماره ۴، ۵، ۶، ۷، ۸، ۹، ۱۱، ۱۳، ۱۴، ۱۶، ۱۷، ۱۸، ۲۰، ۲۱، ۲۲، ۲۵، ۲۶، ۲۷، ۲۸ و ۲۹) می­توان به­عنوان منابع دارنده­ی مقاومت گیاهچه­ای در برنامه­های ملی به نژادی گندم برای مقاومت ژنتیکی به زنگ ساقه در اقلیم­های مختلف کشور استفاده نمود.

نویسندگان

علی عمرانی

استادیار پژوهش، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مغان، ایران.

منوچهر خدارحمی

استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

رامین روح پرور

استادیار بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Agrios GN, ۲۰۰۵. Plant Pathology (۵th ed.), California, USA. Elsevier ...
  • Bamdadyan A and Torabi M, ۱۹۹۹. Study on epidemic of ...
  • FAO, ۲۰۱۸. FAOSTAT Database on Agriculture, Food and Agriculture Organization ...
  • Fetch T, Mitchell Fetch J, Zegeye T and Xue A, ...
  • Flath K, Miedaner T, Olivera PD, Rouse MN and Jin ...
  • Jin Y, Szabo LJ, Pretorius ZA, Singh RP, Ward R ...
  • Leonard KJ and Szabo LJ, ۲۰۰۵. Stem rust of small ...
  • Letta T, ۲۰۱۸. Seedling Resistance to Stem Rust (Puccinia graminis ...
  • Lewis CM, Persoons A, Bebber DP, Kigathi RN, Maintz J, ...
  • McIntosh RA, Wellings CR and Park RF, ۱۹۹۵. Wheat rusts: an ...
  • Nazari K, Mafi M, Yahyaoui A, Singh RP and Park ...
  • Omrani A, ۲۰۱۸. Inheritance of resistance to stem rust (Puccinia ...
  • Omrani A, Aharizad S, Roohparvar R, Khodarahmi M and Toorchi ...
  • Pretorius ZA, Singh RP, Wagoire WW and Payne TS, ۲۰۰۰. ...
  • Sharif Gh, Bamdadian A and Daneshpajoh B, ۱۹۷۰. Physiological races ...
  • Singh RP, Hodson DP, Huerta-Espino J, Jin Y, Njau P, ...
  • Singh RP, Hodson DP, Jin Y, Lagudah ES, Ayliffe MA, ...
  • نمایش کامل مراجع