کاربرد پرایمینگ بذور عدس به صورت آبی، زیستی و با مواد القا کننده مقاومت در مدیریت بیماری پژمردگی فوزاریومی در شرایط آزمایشگاهی، گلخانه ‎ای و مزرعه ‎ای

چکیده پژمردگی فوزاریومی عدس ناشی از قارچ  Fusarium oxysporum f.sp. lentis از مهم ترین بیماری های این گیاه در مناطق دیم کشور می باشد. در این بررسی، تاثیر پرایمینگ بذور عدس با غلظت های مختلف مواد القاکننده مقاومت، پرایمینگ زیستی (با باکتری آنتاگونیست Bacillus methylotrophicus)، پرایمینگ آبی و استفاده از قارچ کش رورال‎تی‎اس در القای مقاومت و کاهش شدت بیماری در شرایط آزمایشگاهی، گلخانه‎ ای و مزرعه ای ارزیابی شد. در بررسی‎ های آزمایشگاهی، فقط اسید اگزالیک دو و چهار میلی‎ مولار، باکتری و قارچ‎ کش توانستند از رشد میسیلیومی قارچ عامل بیماری جلوگیری کنند. اغلب تیمارها باعث افزایش معنی دار درصد جوانه زنی بذور و طول ریشه چه در گیاهچه ‎ها شدند. تیمارهای باکتری، پرایمینگ آبی، سیلیکون دو، نانوسیلیکون چهار، متیل سالیسیلات ۲/۰ و ۴/۰ و اسیدسالیسیلیک ۵/۰ میلی‎ مولار، وزن تر و خشک ریشه ‎چه و ساقه چه را به ‎طور معنی ‎داری افزایش دادند. در شرایط گلخانه ‎ای، تمامی تیمارهای آزمایشی شدت بیماری را در مقایسه با شاهد به‎ طور معنی‎ داری کاهش دادند و بهترین تاثیر در تیمارهای رورال‎تی‎اس،  B. methylotrophicus، متیل سالیسیلات ۱/۰ و اسید سالیسیلیک ۲۵/۰ میلی ‎مولار مشاهده شد. در شرایط مزرعه ‎ای، کمترین میزان تلفات (۲۸ و ۳۴%) به‎ ترتیب در کاربرد انفرادی نانوسیلیکون یک میلی‎ مولار و متیل سالیسیلات ۲/۰ میلی مولار مشاهده شد در صورتی که در کاربرد تلفیقی مواد القا کننده مقاومت با باکتری آنتاگونیست، تیمارهای نانوسیلیکون در غلظت های یک و دو میلی مولار هر دو با %۳۸ کمترین میزان تلفات را دارا بودند. این پژوهش نشان داد که کاربرد باکتری آنتاگونیست و مواد القا کننده مقاومت در ترکیب با یکدیگر یا به‎ صورت انفرادی، روش موثری در کاهش شدت بیماری در گیاه عدس می‎باشد.

کلیدواژه ها:

کلمات کلیدی: پرایمینگ ، مواد القا کننده مقاومت ، Fusarium oxysporum f. sp. lentis ، Lens culinaris