بررسی و پهنه بندی مناطق مستعد به وقوع سیل با تاکید بر سیلاب های شهری (مطالعه موردی: شهر ماکو)

در میان کل سوانح طبیعی، سیلاب بیشترین خسارت را به بخش کشاورزی، شیلات، مسکن و زیرساخت­ها وارد     می­سازد و به­شدت روی فعالیت­های اجتماعی و اقتصادی تاثیر می­گذاردو تعداد بی­شماری از افراد را تحت تاثیر قرار می­دهد. رخداد چندین سیل توام با خسارت­های جانی و مالی در شهر ماکو نشان­دهنده­ ضرورت مطالعه­ جامع در این زمینه در حوضه های منتهی به شهر ماکو از جمله زیرحوضه­های کوچک کوهستانی شمالی شهر است. در این پژوهش نخست ویژگی­های فیزیوگرافی محدوده­ مورد مطالعه را با استفاده از تصاویر ماهواره ای، توابع تحلیلی GIS و WMS معین کردیم. سپس پهنه­های تولید سیل را در منطقه با تاکید بر شهر ماکو شناسایی و مسیل­های هدایت­کننده سیلاب به کالبد شهر را تحلیل کردیم. نتایج نشان داند که توپوگرافی خشن، ضخامت کم عناصر منفصل روی سنگ بستر و ظرفیت ناچیز آنها برای نگهداشت آب، نبود پوشش گیاهی مناسب، تجاوز به حریم سیلاب ها و تبدیل آنها به سطوح نفوذناپذیر، شرایط را برای جریان سیل های مخرب به­ویژه هنگام وقوع بارش های رگباری در ماه های خشک سال مهیا می سازد به­گونه­ای که روان­آب حاصل از یک بارش با شدت ۱۲۰ میلی­متر در ساعت، در حدود ۵/۲ میلیون مترمکعب برآورد شد. از این میزان ۳۳۸ هزار متر مکعب از زیرحوضه های کوچک شمالی مشرف به شهر، حاصل می شود.

کلیدواژه ها:

سیلاب های شهری ، پهنه بندی ، کاربری اراضی شهری ، شهر ماکو