امکان سنجی ارتباط هیدرولیکی دریاچه ارومیه با آبخوان ساحلی دشت آذرشهر با استفاده از نسبتها و مدلسازی معکوس ژئوشیمیایی

مطالعه حاضر ارتباط هیدرولیکی آبخوان ساحلی دشت آذرشهر و دریاچه ارومیه را با روش های ژئوشیمیایی و مدلسازی ژئوشیمیایی بررسی نموده است. بدین منظور اقدام به نمونه برداری از آب زیرزمینی منطقه گردیده و نتایج آنالیز این نمونه ها با آب دریاچه از نظر عناصر اصلی مقایسه گردید. سپس دیاگرامهای ژئوشیمیایی و اندیسهای رایج برای بررسی نفوذ آب شور به سفره های ساحلی مورد استفاده قرارگرفت . در نهایت به مدلسازی معکوس ژئوشیمیایی آب زیرزمینی منطقه مورد مطالعه با استفاده از نرم افزار PHREEQC مبادرت و نتایج برای ۳ محور مجاور دریاچه بررسی گردید. نتایج حاصل نشان داد که علیرغم مواجه بودن آبخوان دشت آذرشهر با نفوذ آب شور، بررسیهای ژئوشیمیایی اثری از ارتباط هیدرولیکی دریاچه ارومیه با آب زیرزمینی دشت آذرشهر نشان نداد. بدین صورت که تیپ آب دریاچه از نوع سدیم-کلراید بوده در صورتیکه تیپ غالب آب زیرزمینی آبخوان کلسیم-سدیم بیکربنات است. اندیسهای ژئوشیمیایی، نفوذ آب شور را نه از دریاچه بلکه از شوره زارهای مرز شمال غربی آبخوان نشان دادند . مدلسازی معکوس ژئوشیمیایی نیز ارتباط منطقی بین اندیسهای اشباع کانیهای محتمل در آبخوان و دریاچه، نشان نداد. از این رو به نظر می رسد برداشت مازاد از آبخوان دشت آذرشهر بر نفوذ آب شور از لایه های نیمه تراوای نمکی شمال غرب آبخوان اثرگذار است و نه سطح آب دریاچه ارومیه.

کلیدواژه ها:

دریاچه ارومیه ، آذرشهر ، نفوذ آب شور ، مدلسازی معکوس ژئوشیمیایی ، ارتباط هیدرولیکی