شناسایی پیش ران های اثرگذار بر تولید پسماند خانگی شهر تهران (با تاکید بر ترکیب پسماند) در بیست سال آینده با رویکرد آینده پژوهی

زمینه و هدف: برخورداری از اطلاعات همه جانبه در مورد تولید پسماند جامد، گام مهمی در سیاست گذاری و برنامه ریزی دولت های محلی برای انتخاب روش های مناسب مدیریت پسماند است. نرخ تولید و ترکیب پسماند شهری، ممکن است تحت تاثیر عوامل بسیاری از سالی به سال دیگر، متفاوت باشد. پژوهش حاضر، به شناسایی مهمترین مولفه های موثر بر آینده تولید (به ویژه ترکیب) پسماند خانگی شهر تهران و بررسی میزان و چگونگی تاثیرگذاری این مولفه ها بر یکدیگر پرداخته است. روش بررسی: این پژوهش براساس روش های آینده پژوهی و با به کارگیری ترکیبی از مدل های کمی و کیفی انجام شد. با توجه به ماهیت این پژوهش، از روش تحلیل ساختاری، نرم افزار میک مک و پیمایش دلفی بهره گرفته شد. یافته ها: در این راستا، پس از برگزاری جلسات متعدد با ۲۲ نفر از خبرگان، به عنوان جامعه آماری پژوهش، چهارده مولفه موثر شناسایی شد. در ادامه، مولفه های موثر در چارچوب ماتریس اثر متقابل در نرم افزار میک مک مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد آنچه از وضعیت صفحه پراکندگی متغیرها می توان فهمید بیانگر ناپایداری سیستم است و بیشتر متغیرها در اطراف محور قطری صفحه پراکنده هستند. نتیجه گیری: درنهایت، با توجه به امتیاز بالای تاثیرگذاری مستقیم و غیرمستقیم، ده مولفه کلیدی شناسایی شد. از بین آنها، مولفه های: "رشد اقتصادی"؛ "دگردیسی دیجیتالی و پیشرفت فناوری"؛ "اصلاح قوانین موجود، وضع و اجرای قوانین جدید و تخصصی" و "افزایش آگاهی در مورد پسماند و جلب مشارکت شهروندان از طریق آموزش و اطلاع رسانی" به عنوان پیش ران هایی که در بیست سال آینده بر میزان کمیت پسماند اثرگذار هستند و سبب تغییر در ترکیب پسماند خانگی شهر تهران می شوند، شناسایی شدند.  

کلیدواژه ها:

Futures studies ، Driving forces ، Waste composition ، Tehran ، Municipal waste management ، آینده پژوهی ، پیش ران ها ، ترکیب پسماند ، تهران ، مدیریت پسماند شهری