گستره احتکار در منظر فقهای امامیه

یکی از روش های کسب در آمد و سود که امروزه رواج بسیاری دارد و اسلام آن را منع نموده احتکار می باشد. احتکاردر لغت عبارت است از حبس و نگهداری طعام به امید و انتظار گرانی نرخ. اما در اصطلاح فقهاء این معنا گاهی تعمیم پیدامی کند و گاهی ضیق می شود. با توجه به اینکه احتکار موضوع حکم شرعی قرار گرفته و مشهور فقهاء فی الجمله حکمبه حرمت آن داده اند، ضروری است که نظرات فقهای امامیه در خصوص مصادیق احتکار بررسی شود. این مقاله با روشکتابخانه ای به جمع آوری اطلاعات پرداخته و تجزیهوتحلیل دادهها که این پژوهش از آن بهره گرفته است، روش توصیفی- تحلیلی است. با فحص نظرات ایشان در مجموع به پنج قول در خصوص موضوع احتکار دست یافته شد. مشهور امامیهموارد احتکار را پنج طعام می دانند: گندم، جو، خرما، کشمش و روغن از مواردی است که در روایات به آن اشاره شده وفقها بر آن اتفاق دارند. ولی در خصوص الحاق روغن زیتون و نمک به این موارد اختلاف می باشد. برخی دیگر از تعلیلروایت استفاده کردهاند و همه ی مواد غذایی را جزء موارد احتکار می دانند. گروه سوم که اکثر مراجع معاصر این نظر راپذیرفته اند، احتکار را به همه ی نیازهای عمومی جامعه تعمیم داده اند

کلیدواژه ها:

احتکار ، مصادیق احتکار ، موضوع احتکار ، نیازهای عمومی جامعه