فلاش بک و فلاش فوروارد: جلوهای سینمایی در تاریخ بیهقی (روایت غیرخطی تبیین مفهوم معناشناختی زمان در شیوه تاریخ نگاری بیهقی)

تاریخ بیهقی به دلیل دارا بودن شیوه های خاص و قدرتمند روایی، به عنوان اثری با قابلیتهای داستانی، دراماتیک و نمایشی شایان بررسی است. بیهقی با آگاهی از قدرت و تاثیر روایت دیداری رویدادها و صحنه های مختلف، قدم از تاریخ نگاری صرف فراتر گذاشته و با بهره گیری از شگردهای نمایشی، به اثر خود جلوهای سینمایی بخشیده است. عدول از شیوه روایت خطی، از برجستگیهای روش تاریخ نگاری بیهقی است که میتوان آن را ذیل تکنیک سینمایی فلاشبک (رفتن به گذشته) و فلاش فوروارد (رفتن به آینده) تبیین و بررسی کرد. پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی به تبیین شیوه روایت غیرخطی به عنوان تکنیکی سینمایی و دراماتیک در تاریخ بیهقی پرداخته است. نتایج گویای این هستند که زمان در تاریخ بیهقی از یک معبر خطی صرف به بستری معناشناختی تبدیل میشود و بیهقی آگاهانه از این عنصر به عنوان عاملی مستقل در تقویت جنبه دراماتیک روایت و داستان بهره میبرد. او حتی در بیان برخی گفتگوهای میان اشخاص نیز، از تکنیک فلاش بک استفاده میکند. گویی میداند که روایت غیرخطی، انعطاف و عمق فراوانی به روایت میبخشد و برای حوادث تاریخی پس زمینه های پنهان قابل روایتی را به همراه خواهد داشت که مخاطب را بیش از پیش مجذوب میکند.

کلیدواژه ها:

تاریخ بیهقی ، روایت خطی ، زمان ، فلاشبک ، فلاش فوروارد.