بررسی فرایندهای عاطفی در گفتمان عقلانی تاریخ نگاری مطالعه موردی دال های احساسی در روایت بیهقی

یکی از مهم ترین ویژگی های ژانر تاریخ نویسی، تسلط عقلانیت، و گفتخان عقلانی بر این ژانر است. گفتمان های تاریخی عمدتا تحت تاثیر عقلانیت بوده اند و به جای احساس بر شناخت و استنادسازی های منطقی مبتنی هستند. در این نوع نگارش، این فرایندها هیچ گاه اولویت نداشته بلکه الگوهای شنختی و عقلانی، فرایندهای غالب در تاریخ نگاری هستند. به بیان دیگر، تفکر عقلانی، عنصر مسلط بر گفتمان تاریخ نگاری است. یکی از ویژگی های تاریخ بیهقی ظهوراحساسات، عواطف، شور و هیجان و تجربه های شخصی مورخ است. به باور برخی از متفکران شناخت محور، احساسات را هم میتوان به عنوان شکلی از دانش و تفکر در نظر گرفت. اگرچه احساسات متغیر وزودگذر هستند و تشخیص احساسات دقیق افراد در یک زمان خاص وانگیزه های آنها برای تصمیم گیری بسیار دشوار است. با این حال، بررسی برخی دال های احساسی در روایت بیهقی و نحوه ظهور آن ها، می تواند فهم عمیق تری از اندیشه ها قضاوت ها و باورهای بیهقی ارائه کند، به ویژه آن که بررسی نحوه ادای این احساسات در ساختار کلامی و گزینش های زبانی مورخ، می تواند در نظام تعاملی بدن - ذهن، نوع بینش نویسنده در رویارویی با حوادث تاریخی و کنش های شخصیت ها و تاثرات عاطفی وی را در برابر آن ها توضیح دهد.

کلیدواژه ها:

تاریخ نگاری ، تاریخ بیهقی ، دال های احساسی ، نظام تعاملی بدن - ذهن