ورود
مقالات فارسیISIکنفرانسهاژورنالها

رابطه فضایی متغیرهای آب وهوایی با عملکرد گندم دیم ایران

محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و توسعه، دوره: 20، شماره: 68
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 191

فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:
https://civilica.com/doc/1537688

شناسه ملی سند علمی:

JR_GDIJ-20-68_009

تاریخ نمایه سازی: 24 مهر 1401

چکیده مقاله:

اقلیم از عوامل اصلی و تعیین کننده در کمیت و کیفیت تولید محصولات کشاورزی است. در این پژوهش ارتباط میان میانگین ماهانه کمینه و بیشینه دما و بارش ۲۲۳ ایستگاه هواشناسی ایران بعنوان متغیرهای مستقل با عملکرد گندم۲۲۳ شهرستان بعنوان متغیر وابسته در دوره آماری ۲۰۰۰-۲۰۱۷ در دو مقیاس زمانی ماهانه فصل رشد و کل دوره رشد واکاوی گردید. روابط فضایی با استفاده از روش های تحلیل آمار فضایی در Arc/GIS استفاده و با بکارگیری آزمون خودهمبستگی موران و رگرسیون وزن دار جغرافیایی آزمون شد. نتایج شاخص موران نشان داد که توزیع فضایی عملکرد گندم از الگوی خوشهای پیروی می-کند. تحلیل رگرسیون وزن دار جغرافیایی گویای تاثیر قابل توجه بارش بر عملکرد گندم با تاثیرگذاری ۷۸ درصدی بود. همچنین نتایج نشان دهنده اثر مثبت بارش بر عملکرد گندم بویژه در مناطق گرم و خشک مرکزی، شرقی، جنوب شرقی و جنوبی بود. نتایج نشان دهنده اثر مثبت افزایش دما بر عملکرد گندم در تمام سطح منطقه مورد مطالعه بود که به تدریج به سمت بخش های جنوبی به تناسب کاهش ارتفاع و افزایش میزان دما، از شدت اثر آن کاسته شد. به طوری که اثر افزایش دماهای روزانه در مناطق سرد کوهستانی مثبت است؛ در حالی که با توجه به دمای بالای مناطق مرکزی به شرق و جنوب ایران به دلیل ایجاد تنش گرمایی در محصول گندم اثر منفی دارد. در مجموع نتایج تحلیل رگرسیون وزن دار جغرافیایی نشان داد که در مناطق مرطوب و پربارش افزایش در مقدار دما مطلوب تر از افزایش بارش است، به طوری که با افزایش دما میزان عملکرد افزایش می یابد. بنابراین میتوان گفت در مناطق گرم و نیمه گرم کشور افزایش دما توام با افزایش بارش می تواند بر عملکرد گندم اثر مثبت داشته باشد. در این مناطق بهتر است که کشت گندم در ارتفاعات و یا در مواقع سرد سال صورت گیرد و با استفاده از سیستم های آبیاری تنش خشکی را در مراحل حساس رشد گندم کاهش داد.

کلیدواژه ها:

آمار فضایی ، تغییر اقلیم ، رگرسیون وزن دار جغرافیایی ، گندم ، ایران

نویسندگان

حدیث صادقی

دانش آموخته آب و هواشناسی، گروه جغرافیا طبیعی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

حسین محمدی

استاد گروه جغرافیا طبیعی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

علی اکبر شمسی پور

دانشیار گروه جغرافیا طبیعی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

کبری زارعی

دانش آموخته آب و هواشناسی، گروه جغرافیا طبیعی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

مصطفی کریمی

استادیار گروه جغرافیا طبیعی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اسدی، هرمز؛ غلامرضا زمانیان ؛ محمدنبی شهیکی تاش ؛ محمد ...
  • https://aj.areeo.ac.ir/article_۱۲۲۲۵۲.htmlاسماعیل نژاد، مرتضی؛ محمود خسروی؛ بهلول علیجانی؛ ابوالفضل مسعودیان ...
  • https://gdij.usb.ac.ir/article_۱۳۲۱.html?lang=enامیرنژاد، حمید ؛ مریم اسدپور کردی (۱۳۹۶). بررسی اثرات تغییر ...
  • http://jae.marvdasht.iau.ir/article_۲۵۲۰.html?lang=enبنایان اول، محمد؛ خدیجه پویا نسب؛ رضا قربانی؛ سارا سنجابی؛ ...
  • https://jcesc.um.ac.ir/article_۳۸۱۱۲.html?lang=enبهمنش، جواد؛ همایون فقیه ؛ حسین رضایی (۱۳۹۸). بررسی اثر ...
  • https://jise.scu.ac.ir/article_۱۴۳۴۸.html?lang=enپیکانی ماچیانی، غلامرضا؛ ابراهیم انسان؛ حبیب اله سلام؛ ایرج ...
  • http://www.iranianjae.ir/article_۲۴۲۳۴۸.html?lang=enتوکلی، علیرضا؛ عبدالمجید لیاقت؛ زینب اکبری (۱۳۹۲). بررسی نقش پارامترهای ...
  • http://ensani.ir/fa/article/۳۲۴۸۵۷تهامی پور، مرتضی؛ حبیب الله سلامی؛ سعید یزدانی؛ ...
  • https://ijaedr.ut.ac.ir/article_۵۰۲۲۳.html?lang=enخالدیان، محمدرضا؛ نرجس زارع؛ نادر پیرمرادیان؛ مجتبی رضایی (۱۳۹۴). بررسی ...
  • http://wmaj.iaid.ir/article_۸۷۶۳۰.html?lang=enخلیلیان، صادق؛ حبیب الله موسوی؛ زهره رفیعی (۱۳۹۸). تحلیل ارتباط ...
  • http://www.iranianjae.ir/article_۳۷۴۲۴.html?lang=enدشتی، قادر؛ باب اله حیاتی؛ مریم گلباز ؛ محمد قهرمان ...
  • https://civilica.com/doc/۷۶۳۲۷۶دیهیم فرد، رضا؛ حامد عینی نرگسه؛ سعید صوفی ...
  • بررسی تاثیر برخی پارامترهای اقلیمی و پدیده انسو در عملکرد گندم و جو (مطالعه موردی: منطقه همدان) [مقاله ژورنالی]
  • http://iwrj.sku.ac.ir/article_۱۰۸۶۴.html?lang=enزرینی بهادر، مسلم؛ کمال نبی الهی (۱۳۹۲). ارزیابی کیفی ...
  • https://civilica.com/doc/۲۵۰۴۸۶/سبزی پرور، علی اکبر؛ مجتبی ترکمان ؛ زهره مریانجی (۱۳۹۱). ...
  • https://jsw.um.ac.ir/article_۳۶۷۱۲.html?lang=enسهرابی، سمانه ؛ امید بزرگ حداد (۱۳۹۳). بررسی عدم قطعیت ...
  • http://iwrj.sku.ac.ir/article_۱۰۹۹۸.html?lang=enشکوهی، مجتبی؛ حسین ثنایی نژاد (۱۳۹۳). تعیین ارتباط شرایط ...
  • https://agry.um.ac.ir/article_۳۴۱۳۶.html?lang=enعرفانیان، مهدی؛ مریم حسین خواه؛ احمد علیجان پور ...
  • magiran.com/p۱۶۶۸۱۴۷علیجانی، فاطمه؛ علیرضا کرباسی؛ مهدیه مظفری مسن(۱۳۹۰). بررسی اثر درجه ...
  • http://aead.agri-peri.ac.ir/article_۵۸۷۵۰.htmlفرج زاده اصل، منوچهر؛ اسدالله خورانی؛ سعید ...
  • https://jphgr.ut.ac.ir/article_۲۳۰۶۸.html?lang=enفیضی اصل، ولی؛ جعفر جعفرزاده،؛ بهمن عبدالرحمنی؛ بهمن موسوی؛ اسماعیل ...
  • https://jopg.larestan.iau.ir/article_۵۴۵۷۰۱.htmlکامبوزیا، جعفر؛ محمدرضا نادی؛ سعید صوفی زاده؛ عبدالمجید مهدوی دامغانی ...
  • magiran.com/p۱۴۱۰۷۵۴ کوچکی، علیرضا؛ مهدی نصیری محلاتی (۱۳۹۵). تاثیر تغییر اقلیم بر ...
  • https://jcesc.um.ac.ir/article_۳۷۵۰۳.htmlمسعودیان، ابوالفضل (۱۳۸۳). بررسی روند دمای ایران در نیم سده ...
  • https://jopg.larestan.iau.ir/article_۵۳۱۶۸۴.htmlمحنت کش، عبدالمحمد؛ شمس اله ایوبی؛ امیراحد دهقانی (۱۳۹۶). تعیین ...
  • https://jcesc.um.ac.ir/article_۳۷۸۹۴.html?lang=eمرادی، روح اله؛ ایمان حسام عارفی؛ مهری صفاری (۱۳۹۷). ...
  • magiran.com/p۱۸۴۶۶۲۵مکاری، ماریا؛ منوچهر جوانمردی؛ منیژه ظهوریان پردل (۱۳۹۴). تاثیر شرایط ...
  • http://www.jgeoqeshm.ir/article_۵۴۴۰۳.htmlمولایی، مرتضی؛ منصوره صادقی؛ عذرا جوان بخت (۱۳۹۶). اثر پارامترهای ...
  • تعیین مدل تولید اقلیمی عملکرد گندم دیم شمال استان خوزستان [مقاله ژورنالی]
  • http://www.waterjournal.ir/article_۷۴۲۱۴.html?lang=enنظری، محمدرضا؛ سید صفدر حسینی؛ هومان لیاقتی (۱۳۹۴). برآورد توابع ...
  • https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=۲۶۶۲۱۴ نوحی، کیوان؛ غلامعلی کمالی؛ افسانه مرتضوی (۱۳۸۷). بررسی و تحلیل ...
  • https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=۹۱۸۰۱یزدان پناه، حجت الله؛ سعید موحدی؛ مریم سلیمانی ...
  • https://gdij.usb.ac.ir/article_۶۳۴.htmlAlijani, B., O’Brien, J ., Yarnal, B. (۲۰۰۸). Spatial analysis ...
  • https://www.researchgate.net/publication/۲۲۷۱۶۲۶۳۹Aggarwal, P.K., Banerjee, B., Daryaei, M.G., Bhatia, A., Bala, A., ...
  • https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S۰۳۰۸۵۲۱X۰۵۰۰۱۴۷۲Bannayan, M., Mousavi-Baygi, M., Ashraf, B., AsadiOskuei, E. (۲۰۱۶). Assessment ...
  • https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S۱۴۷۰۱۶۰X۱۵۰۰۶۳۸XCai, R.,Yu, D., Oppenheimer, M. (۲۰۱۴). Estimating the Spatially Varying ...
  • https://www.jstor.org/stable/۴۴۱۳۱۳۲۷Challinor, A J., Slingo, JM., Wheeler, TR., Craufurd, PQ., Grimes ...
  • https://journals.ametsoc.orgDemirhan, H. (۲۰۲۰). Impact of increasing temperature anomalies and carbon ...
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/۳۲۶۱۵۴۱۸/Geng, X., Wang, F., Ren, W ., Hao, Z. (۲۰۱۹). ...
  • http://www.iranianjae.ir/article_۱۱۱۹۷.html?lang=enGuo, B., Wang, Y., Pei, L., Yu, Y., Liu, F., ...
  • https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S۰۰۴۸۹۶۹۷۲۰۳۷۴۰۰۳Kukal,M & Irmak, S (۲۰۱۸). Climate-Driven crop yield and yield ...
  • https://www.nature.com/articles/s۴۱۵۹۸-۰۱۸-۲۱۸۴۸-۲Kumar, S., Singh, S. P ., Kumar, M. ۲۰۱۷. Effect ...
  • http://www.ijpab.comLi, S., Wheeler, T., Challinor, A., Lin, E., Ju, H ...
  • https://www.researchgate.netLobell, D B., Field, C B. (۲۰۰۷). Global scale climate-crop ...
  • https://scholar.google.com/scholarLuo, Q., Bellotti, W., Williams, M., Bryan, B. (۲۰۰۵). Potential ...
  • https://www.researchgate.net/publication/۲۴۸۳۵۰۸۶۶Mansouri Daneshvar, M., Bagherzadeh, A ., Khosravi, M. (۲۰۱۳). Assessment ...
  • https://www.researchgate.netMishra, A., Liu, D ., Ray, D. (۲۰۲۰). Sensitivity of ...
  • https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S۰۰۴۸۹۶۹۷۲۰۳۴۹۶۰۳Moreno, J., Chamorro, L., Izquierdo, J., Masalles, R., Sans, F. ...
  • https://d۱wqtxts۱xzle۷.cloudfront.netOlgun, M & Erdogan, S. (۲۰۰۹). Modeling Crop Yield Potential ...
  • https://scholar.google.com/scholarRao, B.B., Chowdary, PS., Sandeep, VM., Pramod, VP., Rao, VUM. ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/j.agrformet.۲۰۱۴.۰۹.۰۲۳Sharma, D & Dubey, S. (۲۰۱۸). Assessment of climate change ...
  • https://doi.org/۱۰.۱۰۱۶/j.scitotenv.۲۰۱۸.۰۳.۳۴۳Sharma,V., Irmak, A., Kabenge, I., Irmak, S. (۲۰۱۱). Application of ...
  • https://www.researchgate.netSong, Y., Linderholm, H., Wang, Ch., Tian, J., Huo, Z., ...
  • https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S۰۰۴۸۹۶۹۷۱۹۳۲۹۴۰۷Sultana, A. (۲۰۲۰). Climate Variability and Wheat Crop Yield in ...
  • https://pssr.org.pk/issues/v۴/۴Ting, m., Carew, R., Florkowski, w., Klepacka, A. (۲۰۱۷). Analyzing ...
  • https://journals.ametsoc.org/view/journals/apme/۵۶/۴/jamc-d-۱۶-۰۲۵۸.۱.xmlZhang, Ch & Xu, H. (۲۰۲۱). Investigating spatially varying relationships ...
  • https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S۰۰۴۸۹۶۹۷۲۰۳۵۵۰۶۶ ...
    • نمایش کامل مراجع