تاثیر محلول پاشی عناصر روی و فسفر بر صفات مورفولویک، عملکرد و اجزای عملکرد و کیفیت دانه برنج(Oryza Sativa L.) ارقام هاشمی (محلی) و گیلانه (اصلاح شده)

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 82

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JOPP-29-2_003

تاریخ نمایه سازی: 24 مهر 1401

چکیده مقاله:

سابفه و هدف: پس از نیتروژن، فسفر دومین عنصر پرمصرف محدودکننده رشد و عملکرد و روی مهمترین عنصر کم مصرف می باشند که اثرات ناشی از کمبود آنها گسترده ترین و جدی ترین اختلالات تغذیه ای را در اراضی شالیزاری جهان ایجاد کرده و یکی از عوامل مهم کاهش عملکرد در گیاه برنج است. پژوهش حاضر به منظور بررسی تاثیر محلول پاشی عناصر روی و فسفر بر صفات مورفولویک، عملکرد و اجزای عملکرد و کیفیت دانه برنج ارقام هاشمی (محلی) و گیلانه (اصلاح شده) انجام شد.مواد و روشها : آزمایشی مزرعه ای دو ساله در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی ۱۳۹۶و ۱۳۹۷ در مزرعه پژوهشی موسسه تحقیقات برنج کشور –رشت اجرا شد. فاکتور (عامل) های آزمایشی عبارتند از : عامل رقم در دو سطح، عامل روی در سه سطح و عامل فسفر در سه سطح. همچنین تیمارهای این آزمایش شامل : ۱- عدم استفاده از کود روی (شاهد)، ۲- محلول پاشی ۵ در هزار روی از منبع سولفات روی ۲۲ درصد در مرحله شروع آبستنی، ۳- محلول پاشی ۵ در هزار روی مرحله شروع آبستنی بهمراه محلول پاشی روی در مرحله شروع پرشدن دانه، و ۴- عدم استفاده از کود فسفره (شاهد) ۵- محلول پاشی ۵ در هزار فسفر از منبع مونوفسفات پتاسیم آزمایشگاهی در مرحله شروع آبستنی ۶- محلول پاشی ۵ در هزار فسفر مرحله شروع آبستنی و مرحله شروع پر شدن دانه می باشند. نتایج: محلول پاشی فسفر از بین خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی اندازه گیری شده تنها بر وزن هزار دانه، شاخص برداشت و محتوای فسفر دانه تاثیر معنی دار نداشته است. اثر محلول پاشی روی بر بیشتر خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی، به جزء وزن هزار دانه، شاخص برداشت و محتوای فسفر دانه در سطوح احتمال ۱ و ۵ درصد معنی دار بوده است. محلول پاشی با روی و فسفر پنج در هزار مرحله شروع آبستنی و در مرحله رسیدگی دانه به ترتیب باعث افزایش ۰۰/۷ و ۹۴/۱۲ درصدی طول خوشه در رقم گیلانه و هاشمی، افزایش ۲۳/۳۵ ، ۰۰/۴۰ درصدی دانه پر،۴۰/۶ و ۰۰/۳۵ درصدی دانه پوک نسبت به شاهد، افزایش ۰۰/۷ و ۱۰/۱۱ درصدی عملکرد دانه و افزایش ۹۸/۲۵ درصد و ۲۲/۱۹ درصدی زیست توده در ارقام گیلانه و هاشمی شده است. بالاترین میزان پروتئین برنج سفید در تیمار محلول پاشی با سولفات روی پنج در هزار مرحله شروع آبستنی و در مرحله رسیدگی دانه بدست آمد که به ترتیب ۱۱ درصد برای رقم هاشمی (۳۷/۳۲ درصد افزایش نسبت به شاهد) و ۶۷/۱۰ درصد برای رقم گیلانه (۲۱/۳۸درصد افزایش نسبت به شاهد) است. نتیجه گیری: محلول پاشی با سولفات روی پنج در هزار (مرحله شروع آبستنی و در مرحله رسیدگی دانه) برترین تیمار برای صفات کیفی هر دو رقم برنج هاشمی و گیلانه بود. نتایج همچنین بر این نکته تاکید دارد که میزان روی در دانه مهمترین عامل افزایش میزان پروتئین پروتئین در دانه می باشد.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

شهرام محمود سلطانی

نویسنده مسئول، استادیار موسسه تحقیقات برنج کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران.

محمد تقی کربلایی آقاملکی

استادیار موسسه تحقیقات برنج کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، آمل، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ۱.Depar, N., Rajpar, I., Memon, M.Y. and Imtiaz, M. ۲۰۱۱. ...
  • ۳.FAO. ۲۰۱۸. Rice market monitor. Food and Agriculture Organization (FAO) ...
  • ۴.Chang, H.B., Lin, C.W. and Huang, H.J. ۲۰۰۵. Zinc-induced cell ...
  • ۵.Fageria, N.K., Moreira, A. and Coelho, A.M. ۲۰۱۱. Yield and ...
  • ۶.Mahmoud Soltani, S. ۲۰۱۸. Zinc deficiency, causes, symptoms and solutions. ...
  • ۷.Mahmoud Soltani, S. ۲۰۲۰b. Zn biofortification, grain protein content, and ...
  • ۹.Kumari, P., Singh, A.K., Dewangan, P.K., Pankaj, S.C. and Lakra, ...
  • ۱۰.Mahmoud Soltani, S., Allahgholipoor, M., Shakoori, M. and Poursafar Tabalvandani, ...
  • ۱۲.Chakeralhosseini, M.R., Mohtashami, R. and Owliaie, H.R. ۲۰۰۹. Effects of ...
  • ۴: ۴. ۱۲۷-۱۳۸ ...
  • ۱۶.Mahmoud Soltani, S. ۲۰۱۸. Zinc deficiency, causes, symptoms and solutions. ...
  • ۱۷.Mahmoud Soltani, S., Hanafi, M.M., Samsuri, A.W., Muhammed, S.K.S. and ...
  • ۱۸.Mahmoud Soltani, S., Mohamed, M.H., Abdul, W.S. and Sharifah, K. ...
  • ۱۹.Amacher, M.C. ۱۹۹۶. Micronutrients. Methods of Soil Analysis Part ۳-Chemical ...
  • ۲۰.Emami, A. ۲۰۰۶. Methods of plant analysis. Technical bulletin No. ...
  • ۲۱.Rose, T.J. and Wissuwa, M. ۲۰۱۲. Rethinking internal phosphorus utilization ...
  • ۲۳.Allagholipoor, M. ۲۰۱۶. Analysis of grain yield stability of new ...
  • ۲۴.Mannan, M.A., Bhuiya, M.S.U., Hossain, H.M.A. and Akhand, M.I.M. ۲۰۱۰. ...
  • ۲۵.Moosavi, S.G., Mohamadi, A., Baradaran, R., Seghatolislam, M.J. and Amiri, ...
  • ۲۸.Turner, F.T. and Jund, M.F. ۱۹۹۱. Chlorophyll meter to predict ...
  • ۲۹.Rahman, K.M., Chowdhury, M.A.K., Sharmeen, F., Sarkar, A., Hye, M.A., ...
  • ۳۰.Khan, M.U. and Qasim, M. ۲۰۰۷. Effect of Zn fertilizer ...
  • ۳۱.Abbas, M., Shah, J.A., Irfan, M. and Memon, M.Y. ۲۰۱۶. ...
  • ۳۲.Fageria, N.K., Baligar, V.C. and Clark, R.B. ۲۰۰۲. Micronutrients in ...
  • ۳۳.Yazdani Motlag, N., Reyhanitabar, A. and Najafi, N. ۲۰۱۳. Effects ...
  • ۳۵.Khan, M.U., Qasim, M. and Jamil, M. ۲۰۰۲. Effect of ...
  • ۳۶.Jiang, W., Struik, P.C., Lingna, J., Van Keulen, H., Ming, ...
  • ۳۷.Ram, H., Rashid, A., Zhang, W., Duarte, A.P., Phattarakul, N., ...
  • ۳۸.Mafi, S., Sadeghi, M. and Doroodian, H.R. ۲۰۱۳. The effect ...
  • ۳۹.Mahmoudi, M., Malakooti, M.J. and Ramzanpour, M. ۲۰۰۴. A study ...
  • ۴۰.Singh, A.K., Singh, N.P. and Nongkyarih, P. ۲۰۱۴. Response of ...
  • ۴۱.Zayed, B.A., Salem, A.K.M. andEl Sharkawy, H.M. ۲۰۱۱. Effect of ...
  • ۴۲.Rehim, A., Zafar-Ul-Hye, M., Imran, M., Ali, M.A. and Hussain, ...
  • ۴۳.Uphoff, N. ۲۰۰۵. The development of the System of Rice ...
  • ۴۴.Shokrivahed, H. ۲۰۰۹. The effects of foliar supplements of micro ...
  • ۴۶.Srivastava, P.C., Bhatt, M., Pachauri, S.P. and Tyagi, A.K. ۲۰۱۴. ...
  • ۴۷.Shivay, Y.S., Prasad, R. and Rahal, A. ۲۰۱۰. Genotypic variation ...
  • ۴۸.Kumar, R., Kumar, M., Yadav, S. and Kumar, R. ۲۰۲۰. ...
  • ۴۹.Karak, T. and Das, D. ۲۰۰۶. Effect of foliar application ...
  • ۵۰.Gao, X., Hoffland, E., Stomph, T., Grant, C.A., Zou, C. ...
  • ۵۱.Abbasian, A. and Aminpanah, H. ۲۰۱۷. Effects of previous crop ...
  • ۵۲.Yazdani Motlag, N., Reyhanitabar, A. and Najafi, N. ۲۰۱۳. Effects ...
  • ۵۴.Islam, M.A., Islam, M.R. and Sarker, A.B.S. ۲۰۰۸. Effect of ...
  • ۵۵.Marschner, H. ۲۰۱۱. Marschner's mineral nutrition of higher plants. Academic ...
  • نمایش کامل مراجع