بررسی عوامل راهبردی موثر بر ارتقای مشارکت مردمی در مدیریت شهری

امروزه با پیچیده شدن ساختارهای شهری، مشارکت شهروندان در امور شهرها دیگر یک انتخاب و حتی حق شهروندی نبوده، بلکه نیازی در اجرا و پیشبرد امور قلمداد می گردد. فرآیند استراتژی توسعه شهری به عنوان رویکردی نوین در برنامه ریزی شهری توسط سازمان ائتلاف شهرها در سال ۱۹۹۹ با هدف افزایش ارتقای مشارکت شهروندان و ایجاد حکمروایی خوب شهری مطرح گردید. این تحقیق با هدف شناخت زمینه ها و عوامل موثر راهبردی مشارکت مردمی در مدیریت شهری با این سوال اصلی که «عوامل راهبردی موثر بر ارتقای مشارکت مردمی در مدیریت شهری کدامند؟ به بررسی موضوع پرداخته شده و متغییرهای مستقل پژوهش (پایگاه اجتماعی- اقتصادی شهروندان، آگاهی شهروندان نسبت به مشارکت و اعنماد به مدیریت شهری) می باشد. که براساس نظر سه صاحب نظربزرگ (روشسیرس ریساک، ۲۰۰۹ ، ریت برگن، ۲۰۰۷ و آبهوف و کوهن ۱۹۷۶) می باشد و متغییر و ابسته در این پژوهش مشارکت مردم در مدیریت شهری که ابعاد مدیریت شهری در این تحقیق (حمل نقل شهری، عمران شهری، شهرسازی و معماری، خدمات شهری، امورات اجتماعی و فرهنگی شهری، اقتصاد شهری) می باشد. روش پژوهش، توصیفی- پیمایشی و روش جمع آوری اطلاعات پرسشنامه است. جامعه آماری ۲۵۰ نفراز صاحب نظران حوزه مدیریت شهری که ۱۵۰ نفربه عنوان جامعه نمونه به طور تصادفی با روش مورگان انتخاب و با اتکای مبانی نظری پرسشنامه ۲۶ سوالی طیف لیکرت در سه محور اصلی تهیه که هر محور ۲۶ سوال و گزینه های پاسخ از نوع ناپارامتریک و برای ارزیابی روایی (اعتبار) به چند نفر صاحبنظر و ارزیابی و تطابق نظریات مشخص گردید ازروایی و قابلیت اطمینان خوبی برخوردار است. جهت پایایی پرسشنامه تعداد ۳۰ عدد پرسشنامه به منظور پیش آزمون انتخاب شد و برای تعیین روایی پیش نویس تهیه و مورد تایید متخصصان واقع و به منظور بررسی پایایی از آزمون آلفای کرونباخ استفاده، و با استفاده از نرم افزار spss میزان آن ۸۸/. تعیین که بیانگر پایایی مورد قبول بوده است. میزان اثرگذاری کلیه عوامل مورد بررسی واقع و عامل راهبردی پایگاه اجتماعی- اقتصادی شهروندان نسبت به سایر عوامل بر مدیریت شهری از طریق ازمون رگرسیون دو متغیر مشخص گردیده ضریب رگرسیون برابر با ۰/۹۹۸ و آزمون فیشر برابر با ۳۶۴/۸۷ با درجه ازادی ۱۴۸ و سطح معنی داری ۰/۰۰۰ که به جهت کوچکتر بودن از ۰/۰۵ توانایی اثرگذاری عامل راهبردی پایگاه اجتماعی- اقتصادی شهروندان را نسبت به سایر عوامل تایید و به جهت بزرگ بودن عدد فیشر با توجه درجه آزادی از جدول آماری بیانگر رابطه قوی بین دو متغیر می باشد. در عامل راهبردی پایگاه اجتماعی- اقتصادی شهروندان به میزان ۰/۹۹۸ تغییر در مدیریت شهری را ایجاد خواهد نمود لذا فرضیه محقق پذیرفته شده می گردد. در نتیجه با تحلیل و بررسی های انجام شده و به استناد آزمون تی وآنالیز واریانس با توجه به نتایج بدست آمده از میانگین ابتدای شاخص های مطرح شده هر کدام از راهبردها در مدیریت شهری تاثیرهای متفاوتی داشته، ولی تاثیر عوامل راهبردی پایگاه اجتماعی اقتصادی از سایر عوامل بیشتر است، در نتیجه بین عوامل مورد اشاره و مدیریت شهری رابطه مثبت وجود دارد. با عنایت به شناخت و احصاء عوامل راهبردی موثر بر ارتقای مشارکت مردمی در مدیریت شهری، ضرورت دارد مسیولین امر با سیاست گذاری و برنامه ریزی های مناسب در چارچوب الگوی تحلیلی از مشارکت، پیرامون ارتقای مشارکت مردمی وفق مولفه های احصاشده اقدام تا زمینه جذب و استفاده از مشارکت های مردمی در زمینه مدیریت شهری فراهم گردد.

کلیدواژه ها:

مشارکت ، مشارکت مردمی ، مدیریت شهری ، شهروندان ، راهبرد ، اثربخشی