بررسی تطبیقی جایگاه مسئولیت مذاکرات قبل از قرارداد در حقوق ایران و انگلیس

نظام حاکم برفضای اقتصادی جهان، ایجاب می نماید تا طرفین قرارداد، قبل از انعقاد آن، از ابعاد مختلف آن آگاهی یافته و قبل از انشای قرارداد، شرایط اجرا و تعهدات ناشی از آن را دریابند، این منظور حاصل نخواهد شد تا زمانی که مذاکرات قبل از قرارداد از سوی طرفین یا نمایندگان تام الاختیار آن ها اجرا گردد. مذاکرات قبل از قرار نیز دارای ویژگی های خاص خود می باشند زیرا در آن ها انشاء صورت نگرفته، و ایجاب و قبولی انجام نخواهد شد و صرفا مذاکرات در ابتدا بر مبنای کلیات موضوع قرارداد و در مرحله دوم بر مبنای عناصر سازنده و نحوه اجرای مذاکرات صورت خواهد پذیرفت. لذا در مرحله دوم، اصولا طرفین نحوه مذاکرات و قواعد حاکم بر آن را مشخص نموده و در آن مسیر حرکت می نمایند، با آغاز مرحله دوم محدودیت هایی بر اصل آزادی قراردادها و اراده طرفین حاکم می گردد، تا در صورتی که هریک از طرفین برخلاف مفاد مذاکرات،اقدامی انجام دهد، مسئول شناخته شده و برابر قانون ملزم به جبران ضرر و زیان طرف مقابل باشد، بنابراین مذاکرات قبل ازقرارداد با چارچوب تعریف شده توسط طرفین قرارداد، حتی می تواند به پایان رسیده بدون آنکه نتیجه ای ماحصل آن باشد اما پایان آن نیز همچون آغاز بر توافق طرفین استوار خواهد بود. در حقوق ایران و انگلیس، موضوع مذاکرات قبل از قرارداد ومسئولیت های مترتب بر آن ، به استناد برخی از آرای صادره از محاکم نظام عرفی و همچنین برداشت صریح از برخی قوانین حقوقی و اصول قانون اساسی، فاقد وجاهت قانونی نبوده و در مورد حمایت قانونگذار نیز قرار دارد. ضمن آنکه وجود نظریه هایی همچون تقصیر، حسن نیت و سوءاستفاده از حق، توانایی اثبات مسئولیت طرف غیر متعهد به قواعد تراضی شده در چارچوب مذاکرات قبل از قرارداد امکان پذیر بوده و از نگاه قانونی می تواند مورد حمایت نیز قرار گیرد. مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی تحلیلی به بحث و بررسی موضوع در حقوق ایران و انگلیس پرداخته است

کلیدواژه ها:

مسئولیت مدنی ، مذاکرات قبل از قرارداد ، حسن نیت