نقش میانجی ذهن آگاهی در رابطه بین نگرش ناکارآمد و حساسیت اضطرابی با کیفیت خواب در نوجوانان دوره متوسطه دوم دبیرستان

مقدمه: خواب باکیفیت به عنوان کلید سلامتی، طول عمر و پیشگیری از انواع بیماریهای روانی و جسمانی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی ذهن آگاهی در رابطه بین نگرش ناکارآمد و حساسیت اضطرابی با کیفیت خواب در نوجوانان انجام شد. روش کار: مطالعه حاضر، توصیفی _ همبستگی و از نوع مدل سازی معادلات ساختاری بود. . جامعه آماری پژوهش شامل کلیه نوجوانان دختر و پسر دوره متوسطه دوم دبیرستان شهرستان دامغان در سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ بودند که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای ۳۲۹ نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. شرکت کنندگان به سوالات مقیاس باورها و نگرشهای ناکارآمد درباره خواب مورین (۱۹۹۳)، پرسشنامه حساسیت اضطرابی ریس و پترسون (۱۹۸۵)، پرسشنامه ذهن آگاهی رایان و براون (۲۰۰۳) و شاخص کیفیت خواب پیتسبورگ بویس (۱۹۸۹) پاسخ دادند. داده های پژوهش با روش ضریب همبستگی پیرسون و روش معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS۲۲ و AMOS تجزیه و تحلیل شدند. یافته ­ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد بین حساسیت اضطرابی و باورهای ناکارامد با متغیر میانجی ذهن آگاهی و کیفیت خواب رابطه منفی معنی دار و بین ذهن آگاهی با کیفیت خواب رابطه مثبت معنی دار وجود دارد ( ۰/۰۱>P). همچنین  ذهن آگاهی در رابطه بین نگرش ناکارآمد و حساسیت اضطرابی با کیفیت خواب دارای نقش میانجی بود ( ۰/۰۱>P). نتیجه گیری: طبق نتایج پژوهش حاضر، ذهن آگاهی نقش میانجی در رابطه بین نگرش ناکارآمد و حساسیت اضطرابی با کیفیت خواب ایفا می کند. بنابراین افراد با حساسیت اضطرابی بالا و دارای نگرش های ناکارامد می توانند با ارتقاء ذهن آگاهی بر مشکلاتی از قبیل مشکلات خواب غلبه نمایند.  

کلیدواژه ها:

mindfulness ، Dysfunctional beliefs ، anxiety sensitivity ، sleep quality. ، ذهن آگاهی ، نگرش ناکارآمد ، حساسیت اضطرابی ، کیفیت خواب.