واکاوی حوزه معنایی «علو» در قرآن کریم با محوریت واژه «عالین» و انطباق آن با خمسه طیبه
محل انتشار: دوفصلنامه شیعه پژوهی، دوره: 8، شماره: 22
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 386
فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_SHIA-8-22_007
تاریخ نمایه سازی: 31 مرداد 1401
چکیده مقاله:
واژه «علو» و مشتقاتش در قرآن کریم همواره با دو رویکرد ممدوح و مذموم به کار رفته است. این واژه با معنای ممدوحیت با مفاهیمی چون «اسماء و صفات الاهی»، «پیامبران»، «فرشتگان مقرب» و با معنای مذمومیت با مفاهیم «استکبار»، «ظلم»، و «فساد» مرتبط است. در این پژوهش واژه «عالین» که در آیه ۷۵ سوره ص و در ماجرای سجده نکردن ابلیس بر حضرت آدم (ع) به کار رفته، به روش توصیفی تحلیلی با دو رویکرد معناشناسانه و نیز حوزه مباحث فلسفی کلامی ارزیابی شده است. برخی واژه «عالین» را فقط از جنبه معناشناسانه و به گونه وصفی و همسو با مفهوم «استکبار» معنا کرده اند، برخی دیگر علاوه بر رویکرد معناشناسانه، به شواهد ادبی و روایی نیز توجه کرده و در نتیجه آیه را در سیاق مدح دانسته و خمسه طیبه (ع) و ملائکه مهیمین را مصادیق «عالین» دانسته اند. بر اساس این دیدگاه، عالین افراد حقیقی دانسته شده اند که دارای مرتبه ای عالی تر از ملائکه مامور به سجود در برابر آدم بوده اند و امر به سجود به آنان تعلق نگرفته است. این دیدگاه به سبب برخورداری از ادله و شواهد بیشتر نسبت به دیدگاه اول از استحکام و اتقان بیشتری برخوردار است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
رحمان عشریه
دانشیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، قم، ایران
سید فضل الله میرزینلی
دانشجوی دکتری تفسیر تطبیقی، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، قم، ایران
حامد عشریه
دانش آموخته سطح چهار حوزه علمیه، قم، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :