واکاوی مولفه های پایداری در مجموعه داستان کوتاه مقتل اثر محمد بکایی

ادبیات، بیانگر حقایق، رخدادها و حماسه های شگفت انگیزی است. یکی از این حماسه ها، جنگ تحمیلی ایران و عراق است که در آن شاهد مقاومت و جان بازیهای رزمندگانی هستیم که بعدها از آنان با عنوان قهرمانان و اسطوره های بی بدیل تاریخی یاد میشود. وجود چنین جانبازیها و حماسه هایی سبب شکل گیری ژانری ادبی با عنوان ادبیات دفاع مقدس شد که امروزه یکی از پدیده های مهمی است که فکر و ذهن نویسندگان معاصر را به خود مشغول ساخته و نویسندگان با هنرنمایی در قالب های ادبی مختلف همچون داستان های کوتاه، رمان، شعر، دغدغه های خود در این زمینه را بازگو کرده اند. داستان کوتاه در چند دهه اخیر در ایران نیز از نظر کثرت و تنوع مضامین رشد چشمگیری پیدا کرده است و با شروع جنگ تحمیلی پیوندی عمیق و موثر میان آن و دفاع مقدس ایجاد گردیده است، چنانکه در سه دهه گذشته نویسندگان بسیاری به تولید آثاری ارزشمند در این عرصه پرداخته اند، که در این میان می توان به محمد بکایی اشاره کرد، وی یکی از نویسندگانی است که همواره با دست مایه قرار دادن درون مایه های ادبیات پایداری دریچه تازه ای برای بیان ایثار و فداکاری رزمندگان به روی مخاطبان خود گشوده است. بدین منظور، در این مقاله به واکاوی مولفه های پایداری در کتاب مقتل از داستان های کوتاه و برجسته دفاع مقدس در دهه هفتاد پرداخته شده است و با روشی توصیفی- تحلیلی به بررسی این مولفه ها پرداخته شده است و بررسی های به عمل آمده، حاکی از آن است که جلوهها و مولفه های مختلف ادب پایداری چون روحیه شهادت طلبی، پایداری و استقامت در برابر ظلم، ستایش مقام شهیدان، فرهنگ عاشورا بیشترین بسامد و کمترین بسامد مربوط به اسطوره های ملی، صبر و پایداری زنان در این داستان جایگاه خاصی دارد و آرایه های مختلفی در قالب کنایه ۵۲، تشبیه ۴۵، تشخیص ۲۴ وحس آمیزی ۱۸ به کار رفته است.

کلیدواژه ها:

ادبیات دفاع مقدس ، مولفه های پایداری ، داستان کوتاه ، مقتل ، محمد بکایی