بررسی وام واژه ها در ساخت فعل های مرکب در زبان بلوچی بر اساس عوامل اجتماعی

پژوهش حاضر به بررسی فرآیند آمیزش قرضی در ساخت فعل های مرکب و میزان استفاده از این نوع فعل ها با توجه به زمینه های مختلف بر اساس عوامل اجتماعی سن، جنسیت و میزان تحصیلات در زبان بلوچی می پردازد. جهت این امر در مکان های مختلفی در شهرهای چابهار و نیک شهر گفتگوهایی با گویش وران بومی توسط نگارنده ها صورت گرفت و با اجازه خود آن ها، مکالمه ها ضبط شدند. سپس جملات به تفکیک در نرم افزار اکسل تایپ شدند و درنهایت به استخراج فعل های موجود پرداخته شد. در کل تعداد ۴۵۰ فعل (۴۲ فعل ساده و ۸ ۴۰ فعل مرکب) استخراج گردید که ۸ ۴۰ فعل مرکب مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بررسی ها حاکی از آن است که تعداد ۲۶۳ فعل مرکب از ترکیب واژه های بومی و ریشه فعلی بومی و تعداد ۴۵ ۱ فعل مرکب دیگر از ترکیب واژههای قرضی با ریشه فعلی بومی ساخته شده اند. نتایج بررسی های انجام شده بر روی ۴۵ ۱ فعل مرکب حاصل از آمیزش قرضی بدین شرح است: در برخی از فعل های مرکب واژه قرضی جایگزین واژه بومی شده است، دوم اینکه واژه های قرضی همراه با کاربرد یا پدیده ای نو وارد زبان بلوچی شده اند و در ترکیب با ریشه فعلی بومی، فعل های مرکب جدیدی ساخته اند، سوم اینکه واژه های قرضی از زبان های فارسی، عربی و انگلیسی وارد زبان بلوچی شده اند و درنهایت عوامل اجتماعی (سن، جنسیت و میزان تحصیلات) در میزان استفاده از فعل های مرکب حاصل از آمیزش قرضی تاثیرگذار هستند به طوری که به کاربردن آن ها در میان جوانان، زنان و افراد تحصیل کرده بسیار رایج تر است

کلیدواژه ها:

فعل مرکب ، وام واژه ، آمیزش قرضی ، عوامل اجتماعی ، زبان بلوچی