مدل مفهومی کشمکش های روانی معنوی در ایران: مطالعه کیفی

تعارضات و کشمکش­های روانی معنوی نقش مهمی در میزان سلامت جسمانی و روانی انسان­ها دارند. ازاین رو، پژوهش حاضر به مطالعه پدیده کشمکش­های روانی معنوی، عوامل پدیدایی، و پیامدهای آن در ایران پرداخت. این مطالعه با رویکرد کیفی و با استفاده از نظریه وابسته به زمینه انجام شد. بدین منظور، ۱۴ مشارکت کننده به روش نمونه گیری هدفمند و با استفاده از مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته به مدت ۵ ماه موردمطالعه قرار گرفتند. داده ها جمع آوری، ثبت، کدگذاری و مقوله بندی و نهایتا در قالب الگوی نظری صورت بندی شدند. نتایج حاصل از تحلیل کدگذاری مصاحبه ها به شناسایی «۲۸۰ کد»، «۱۶ مقوله»، «۳ درون مایه»، و«۱ الگوی نظری» منتهی شد. ۷ مقوله «روان شناختی»، «خانوادگی»، «موقعیت استرس زا»، «درونی سازی دینی»، «تصور از خدا»، «دلبستگی به خدا»، و «جهت گیری دینی پرسش گرانه» ذیل درون مایه عوامل پدیدایی کشمکش­های روانی معنوی در تجربه زیسته مشارکت کنندگان شناسایی شد. سه مقوله «مشکلات روان شناختی»، «بی انگیزگی دینی»، و همچنین «رشد دینی» جزو درون مایه پیامدهای کشمکش­های روانی معنوی تشخیص داده شدند. توجه به پدیده کشمکش­های روانی معنوی، و عوامل پدیدآورنده آن، به خصوص در بافت فرهنگی کشور ایران، و همچنین ساخت مداخلات روان شناختی متناسب با این کشمکش ها ضرورت مضاعف دارد.

کلیدواژه ها:

مدل مفهومی ، کشمکش روانی-معنوی ، رویکرد کیفی ، نظریه وابسته به زمینه ، سلامت روانی