الگوسازی بارندگی غرب و جنوب غربی دریای خزر با استفاده از روش های درون یابی فضایی در محیط GIS

   تاثیر پدیده­های جوی بر کره ی خاکی و به تبع آن زندگی بشر به حدی رسیده است که بی دانشی و عدم مدیریت در این بخش باعث تحمل هزینه­های بسیار زیاد خواهد بود. محدوده ی مورد مطالعه­ با توجه به توپوگرافی و اقلیم حاکم بر آن، از این قاعده مستثنی نبوده و سالانه (در مواقع پر آبی) بارش­های رگباری و شدید باعث وقوع سیلاب­ها، لغزش در دامنه­ها و فرسایش خاک­های حاصلخیز آن می­شود. لذا برآورد میزان پراکنش بارش در منطقه می­تواند به اتخاذ برنامه­ریزی­های مناسب توسط مدیران در جهت جلوگیری از خسارات کمک اساسی کند. در پژوهش حاضر ابتدا با استفاده از روش­های زمین آماری ضمن اینکه میانگین بارش دریافتی مناطق فاقد ایستگاه در محدوده ی مورد مطالعه برآورد شد، میزان دقت آنها نیز با استفاده از انواع مختلف روش­های آماری (خطای قدر مطلق میانگین، میانگین خطای بایاس، درصد نسبی خطا و میانگین مربعات خطا) محاسبه گردید. بر اساس نتایج حاصله، روش­های معکوس وزنی فاصله، کریجینگ آستانه خطی، دایره­ای و نمایی در محدوده ی مورد مطالعه، به ترتیب نتایج درون­یابی بهتری را نسبت به سایر روش­ها دربر داشته­اند لذا در پژوهش حاضر به منظور الگوسازی بارش و همچنین برآورد میزان بارش مناطق فاقد ایستگاه در محدوده ی مورد مطالعه از روش معکوس وزنی فاصله استفاده شد. بدین صورت که لایه­های ماهانه، فصلی و سالانه­ی بارش دریافتی برای محدوده­ی مورد مطالعه ترسیم گردید. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که سامانه­های خزری در ماه­های اکتبر، نوامبر و دسامبر (فصل پاییز) بیشترین تاثیر و نفوذ را در محدوده­ی مورد مطالعه داشته و منجر به ریزش بارش­های زیاد در منطقه می­گردد.

کلیدواژه ها:

الگوسازی بارندگی ، دریای خزر ، درون یابی فضایی ، معکوس وزنی فاصله ، اسپلاین ، کریجینگ معمولی