بررسی وضعیت قنوات و آبیاری در اراضی کشاورزی مربوط به آنها در استان سمنان
محل انتشار: فصلنامه پژوهش آب در کشاورزی، دوره: 31، شماره: 3
سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 232
فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_WRA-31-3_009
تاریخ نمایه سازی: 31 خرداد 1401
چکیده مقاله:
قنات یکی از شگفتانگیزترین سازهها برای استخراج آب زیرزمینی در مناطق خشک و نیمهخشک است. در استان سمنان، ۶۰۷ رشته قنات با تخلیه متوسط ۵/۹۳ میلیون متر مکعب در سال وجود دارد. در پژوهش حاضر، وضعیت ۱۵ رشته قنات و وضعیت آبیاری در اراضی کشاورزی مربوط به آنها در این استان بررسی و برخی راهکارها برای بهبود وضعیت قناتهایمورد مطالعه ارائه گردیده شده است. در این تحقیق،وضعیت آبدهی قناتها و تغییرات کمی و کیفی آب آنها، راندمان کاربرد و کارآیی مصرف آب در اراضی پایین دست قناتها ارزیابی شد. نتایج نشان داد که عدم تامین اعتبار کافی بهعلت کمبود منابع مالی، ریزش کورهها و میلهها به خاطر عدم تجهیز مناسب، عدم استفاده از مصالح و پوششهای لازم، عدم نگهداری صحیح و مناسب قناتها، عدم ایجاد تمهیدات لازم برای جلوگیری از ورود سیلابها به داخل قناتها، تعدد مالکین و بروز مشکل در هماهنگی آنها و مهاجرت به شهرها از مهمترین عوامل کاهش آبدهی و تخریب قناتهای منطقه بودند. تغییرات هدایت الکتریکی و pH آب قناتها در بلندمدت ناچیز بود. متوسط راندمان کاربرد آب در اراضی پاییندست قناتها ۶/۵۱ درصد و در اراضی پاییندست چاهها ۵/۴۵ درصد بهدست آمد. متوسط بهرهوری مصرف آب در اراضی پاییندست قناتها برای محصولات مختلف ۶۳/۰ کیلوگرم بر متر مکعب برآورد گردید. ایجاد تشکل های قوی برای مشارکت هرچه بهتر مالکین در بهره برداری و نگهداری قناتها، لایروبی منظم، کول گذاری کوره، طوقه چینی میله ها، لولهگذاری در کوره و نصب شیر فلکه در مظهر قنات، احداث حوضچههای ذخیره آب قناتها، ایجاد تناسب بین نیاز آبی محصولات و آب داده شده در اراضی پایین دست قناتها از مهم ترین راهکارهای عملی و اجرایی برای بهبود وضعیت قناتها هستند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
نادر نادری
استادیار بخش فنی و مهندسی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان (شاهرود)، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایران
فریبرز عباسی
استاد موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :