مفهوم امامت زیدی و تاثیر آن بر شکل گیری جنبش های سیاسی اجتماعی شیعیان این فرقه در قرون دوم و سوم ه.ق

تطور مفهوم امامت و پیامدهای تعاریف متفاوت از آن ، یکی از چالش برانگیزترین مباحث کلامی و تاریخی میان متکلمان، فقها، علمای شیعی و مورخان است. در این پژوهش سعی می شود ضمن بهره گیری از اسناد تاریخی و دوری از اختلافات پرتنش و توام با تعصب کلامی، با رویکردی تاریخی و روشمند در ابتدا به صورتی بسیار اجمالی مفهوم امامت را در قرون دوم و سوم ه.ق میان شیعیان زیدی بررسی گردد و سپس به تبیین نقش تعریف شیعیان زیدی از مساله امامت و جایگاه، شئون و وظایف امام، در حیات سیاسی- اجتماعی این گروه پرداخته شود تا مشخص گردد این تعریف چه تاثیرات کاربردی بر جای نهاده است و اساسا تحولات اجتماعی و به ویژه سیاسی این فرقه در قرون نخستین ، تا چه اندازه متاثر از اندیشه امامت و تا چه اندازه محصول عوامل دیگر بوده است؟در خلال این پژوهش روشن خواهد شد شیعیان زیدی امامت را به ضرورتی سیاسی- اجتماعی تفسیر کردند و شرط اساسی مشروعیت امامت یک فرد را تلاش برای برپایی اصل امر به معروف و نهی از منکر از راه دعوت مردم به قیام دانستند. تفسیر این شیعیان (زیدی) از مفهوم امامت هرچند در حوزه نظر ایشان را در مقایسه با سایر فرق شیعی رویکردی معتدل بخشید ؛ اما در ساحت عمل، به ورطه اقدامات رادیکال و عمل گرایی سیاسی کشانید و حاصل این پراگماتیسم–البته متاثر از عوامل زمانی و مکانی و زمینه­های تاریخی-برپایی شورشهای متعدد و در نهایت تشکیل حکومت هایی مستقل در نقاط مختلف جهان اسلام بود.

کلیدواژه ها:

مفهوم امامت ، تشیع زیدی ، قیام به سیف ، تحولات سیاسی - اجتماعی