آلاینده های
محیط زیست از قبیل عوامل بیولوژیکی، شیمیایی و فیزیکی ممکن است ناشی از حوادث طبیعی، فعالیت های انسانی یا تلفیقی از هردو باشد. آلودگی های طبیعی از قبیل فعالیت های آتشفشانی احتمالا کوتاه مدت بوده و با گذشت زمان خود به خود مرتفع می شود. اما آلودگی ناشی از فعالیت های انسانی طولانی مدت و فقط بخشی از آن قابل جبران است. مخصوصا زمانی که ویژگی های طبیعی اکوسیستم های جهانی و منطقه ای در حال تغییر باشد، مانند تخریب جنگلها، تخریب لایه ازن یا باران های اسیدی و دیگر آلودگی های زیست محیطی که به طور مستقیم و غیر مستقیم بر سلامت انسان تاثیر می گذارند. اثرات ناشی از قرار گرفتن عوامل بیماری زا یا سموم تشعشع ممکن است حاد یا مزمن باشد. اثرات غیر مستقیم به صورت تخریب خاک، آب، هوا و منابع غذایی که جهت بقاء زندگی و سلامتی انسان ضروری می باشد خود رانشان می دهد. وضعیت
محیط زیست که سلامت انسان را تعیین می کند بستگی به روابط بین اکوسیستم ها، جمعیت آنها و شکل تولید و مصرف مواد در آن دارد. امروزه انتخاب بهترین راهبرد جهت پایداری کیفیت هوا و جلوگیری از تنزل کیفیت آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است در این پژوهش سعی شده با استفاده از سیستم سلسله مراتبی بر پایه مطالعات توصیفی تحلیلی، آلایندهای هوا که در واقع عامل ناپایداری کیفیت هوا محسوب می شود مورد بررسی قرار گیرد و سپس بعد از بیان تقسیم بندی های بین المللی ناشی از مصرف انواع حامل های انرژی در دو منبع عمده یعنی منایع متحرک و منابع ثابت، سه راهبرد مهم در بخش منابع متحرک به ترتیب، بهبود سیستم حمل و نقل عمومی، مدیریت ترافیک و سوخت و در بخش منابع ثابت نیز راهبردهای کاهش آلودگی از منبع تولید، استفاده از وسایل کنترلی و تغییر سوخت مورد ارزیابی قرار گیرد و در پایان می توان نتیجه گرفت در صورتی که بخواهیم کیفیت هوا در کلانشهر های کشور بصورت پایدار مورد توجه قرار گیرد بایستی این ۶ راهبرد بصورت تلفیقی مورد توجه قرار گیرد