بررسی قاعده «مداد آبی» در کامن لا و تطبیق آن با فقه اسلامی و حقوق ایران

محمدحسین وکیلی مقدم

بررسی قاعده «مداد آبی» در کامن لا و تطبیق آن با فقه اسلامی و حقوق ایران

محل انتشار: فصلنامه پژوهش های تطبیقی حقوق اسلام و غرب، دوره: 8، شماره: 1

سال انتشار: 1400

نوع سند: مقاله ژورنالی

زبان: فارسی

مشاهده: 263

فایل این مقاله در 30 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

دریافت فایل کامل مقاله

صدور گواهی نمایه سازی
من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

https://civilica.com/doc/1401362

شناسه ملی سند علمی:

JR_CSIW-8-1_009

تاریخ نمایه سازی: 27 بهمن 1400

چکیده مقاله:

قاعده «مداد آبی» در کامن لا، یکی از راهکارهای مواجهه حقوقی با بطلان جزئی عقد است که بر اساس آن مرجع رسیدگی کننده قادر است بدون نیاز به درخواست طرفین با حذف جزء فاسد زمینه اجرای جزئی قرارداد را فراهم آورد. با توجه به سکوت و اجمال قانون مدنی ایران در این زمینه و احتمال بروز این فرض در قراردادها، بررسی و تبیین راهکار قابل پذیرش در فقه و حقوق ایران ضروری می نماید. در این مقاله تلاش شده است با توجه به شرایط و پرونده های مربوط به اعمال این قاعده در کامن لا، مبانی توجیهی آن تبیین شده و با حقوق ایران انطباق سنجی شود. به عنوان نتیجه می توان گفت اگرچه امکان حذف جزء فاسد از عقد با مبانی حقوق قراردادها منطبق بوده و از پشتوانه عرف معاملاتی و مزایای عملی نیز برخوردار است، اما آثار این حذف اختلاف نظرات فقهی- حقوقی فراوانی به وجود آورده است. این مقاله ضمن تبیین چگونگی اعمال این قاعده در فرآیند دادرسی، فسخ و توزیع عوض را به عنوان آثار اصلی بطلان جزئی عقد با مبانی حقوق ایران سازگار میداند.

کلیدواژه ها:

بطلان جزئی ، انتقاص ، شرط بی اعتبار ، توزیع عوض ، اجرای جزئی قرارداد

نویسندگان

محمدحسین وکیلی مقدم

استادیار گروه حقوق خصوصی، دانشگاه حضرت معصومه (س).

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :

ابدالی، مهرزاد ، عیسی تفرشی، محمد، ۱۳۸۳ش، «بررسی قراردادهای نامشروع ...
اصفهانی، محمدحسین، ۱۴۱۸ق، حاشیه کتاب المکاسب،قم، نشر محقق،چ۱،ج۳ ...
الزحیلی، محمد، ۲۰۱۵م، «انتقاص العقد فی الفقه و القانون»، مجله ...
الکاروری، ابراهیم احمد، ۲۰۱۵م، «انتقاص العقد فی الفقه و القانون»، ...
انصاری، مرتضی، ۱۳۸۳ش، المکاسب، قم، انتشارات اسماعیلیان،چ۳،ج۳ ...
بحرانی، یوسف، ۱۴۰۵ق، الحدائق الناضره فی احکام العتره الطاهره، قم،دفتر ...
تبریزی، جواد، ۱۴۱۶ق، ارشاد الطالب الی تعلیق علی المکاسب، قم، ...
جعفری لنگرودی، محمدجعفر، ۱۳۸۶ش، الفارق، تهران: گنج دانش،چ۱،ج۱ ...
، ۱۳۸۱ش، تئوری موازنه، تهران، گنج دانش،چ۱ ...
۱۰)،۱۳۸۳ش، صد مقاله در روش تحقیق علم حقوق، تهران، گنج ...
۱۱)،۱۳۸۲ش، فرهنگ عناصرشناسی، تهران، گنج دانش،چ۱ ...
۱۲)حسن کاظم، علی، ۲۰۱۹م، «البطلان الجزئی للعقد کتطبیق لنظریه انتقاص ...
۱۳)حسینی مراغی، میرفتاح، ۱۴۳۷ق، العناوین، قم، موسسه نشر اسلامی،چ۴،ج۲ ...
۱۴)حلی، حسنبنیوسف، ۱۴۱۳ق، مختلفالشیعه فی احکامالشریعه، قم، دفتر انتشارات اسلامی،چ۲،ج۵ ...
۱۵)خراسانی، محمدکاظم، ۱۴۰۶ق، حاشیه المکاسب ، تهران، وزارت فرهنگ و ...
۱۶)خوئی، سید ابوالقاسم، ۱۳۷۷ش، مصباح الفقاهه، قم، مکتبه الداوری،چ۱،ج۵ ...
۱۷)خوئی، سید محمدتقی، ۱۴۱۴ق، الشروط او الالتزامات التبعیه فی العقود، ...
مبانی تجزیه قرارداد در حقوق ایران [مقاله ژورنالی]
۱۹)طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم، ۱۴۱۸ق، حاشیه المکاسب، قم، چاپ اسماعیلیان،چ۲،ج۱ ...
۲۰)طباطبایی، سید علی، ۱۴۱۸ق، ریاض المسایل فی تحقیق الاحکام بالدلایل ...
۲۱)طباطبایی، سید محمد، ۱۴۲۳ق، المناهل، قم، موسسه آلالبیت،چ۱ ...
۲۲)عاملی، زینالدینبنعلی، ۱۳۸۲ش، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، قم، ...
۲۳)عبدالحمید ، فرزانه ، چرخی کوهگرد، کورش، ۱۳۹۷ش، «گستره مستثنیات ...
۲۴)عبدالرحمن، محمود، ۲۰۱۰م، معجم المصطلحات و الالفاظ الفقیهه، بیروت، دارالاسلا،چ۲،ج۲ ...
۲۵)فرحی، سید علی، ۱۴۳۹ق، تحقیق فی القواعد الفقهیه، قم، موسسه ...
۲۶)کاتوزیان، ناصر، ۱۳۸۷ش، قواعد عمومی قراردادها ، تهران، شرکت سهامی ...
۲۷)کاسانی، علاءالدین، ۱۹۷۱م، بدائع الصنائع فی ترتیب الشرائع، بیروت، دارالکتب ...
۲۸)کاشفالغطاء، سید علی، ۱۴۲۲ق، شرح خیارات اللمعه، قم، دفتر انتشارات ...
۲۹)کرکی، علی بن حسین، ۱۴۱۴ق، جامع المقاصد فی شرح القواعد، ...
۳۰)محقق داماد، سید مصطفی، ۱۳۸۸ش، نظریه عمومی شروط و التزامات ...
۳۱)مصطفوی، سید محمدکاظم، ۱۴۲۱ق، مائه قاعده فقهیه، قم، دفتر انتشارات ...
۳۲)موسوی بجنوردی، سید حسن، ۱۴۱۷ق، القواعد الفقهیه ، قم،نشر الهادی،چ۱،ج۴ ...
۳۳)موسوی خمینی، سید روحا...، ۱۳۸۵ش، کتاب البیع، تهران، موسسه تنظیم ...
۳۴)مونیه، بوشعره، ۲۰۱۴م، «انتقاص العقد علی ضوء القانون المدنی الجزائری»، ...
۳۵)نائینی، محمد حسین، ۱۴۲۷ق، منیه الطالب فی شرح المکاسب، قم،موسسه ...
۳۶)نجفی، محمدحسن، ۱۴۱۹ق، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، بیروت،داراحیاء ...
۳۷)یوسف، کاظم، ۲۰۲۰م، «العنصر النفسی و اثره فی انتقاص العقد ...
Allen, Overy, (۲۰۱۱), »Basic Principles of English Contract Law, Advocates ...
Beale, Hugh, (۲۰۰۰), Chitty on Contracts, Sweet & Maxwell, thirtieth ...
Ben-Shahar, Omri, (۲۰۱۱), »Fixing unfair contracts«, Stanford Law Review, Vol. ...
Ben-Shahar, Omri, (۲۰۱۴), »How to repair unconscionable contracts«, Michigan Law ...
Colbe, Daniel, (۲۰۱۹), »Severing the severability doctrines: why it is ...
Cosson, Benedicte & Mazeaud, Denis, (۲۰۰۸), European Contract law, European ...
Elliott Catherin & Quinn Frances, (۲۰۰۹), Contract Law, Pearson Education ...
Garner, Brayan, (۲۰۱۱), Black’s Law Dictionary, West Publishing, ninth Edition ...
Gera, Vishal, (۲۰۱۸), »Doctrine of blue pencil«, the Journal of ...
Hennessy Christopher & Glenn, Jeremy, (۲۰۱۸), »How a courts pencil ...
Kostritshy, Paul, (۱۹۸۸), »Illegal contracts and efficient deterrence, a study ...
Kumarasoorier, Thashunthiga, (۲۰۱۶), »How are we using the blue pencil? ...
Leong, Andrew, (۲۰۰۵), »Vitiating factors in contract law, some key ...
Loarder, David, (۲۰۰۴), Regulation & Compliance in operations, Butterworth-Heinemann Publications, ...
Monahan, Geoff, (۲۰۱۰), Essential Contract Law, Cavendish Publishing, Second Edition ...
Movsesian, Mark, (۱۹۹۵), »Severability in statutes and contracts«, Georgia Law ...
Nebbia, Paolisa, (۲۰۰۷), Unfair Contract Terms in European Law, Hart ...
Peel, Edwin, (۲۰۱۵), the Law of Contract, Sweet & Maxwell, ...
Pivateau, Griffin, (۲۰۰۵), »Putting the blue pencil down: an argument ...
Rau, Alan, (۲۰۰۶), »Separability in the unide States Supreme Court«, ...
Stone, Richard, (۲۰۰۲), the Modern Law of Contract, Cavendish Publishing, ...
Suff, Marnah, (۲۰۰۷), Essential Contract Law, Cavendish Publishing, third Edition ...
Sullivan, Charles, (۲۰۱۳), »the Puzzling Persistence of unenforceable contracts terms«, ...

نمایش کامل مراجع