تطبیق دعوای متقابل در دیوان بین المللی حقوق دریاها و دیوان بین المللی دادگستری

دعاوی متقابل در دیوان بین المللی دادگستری و دیوان بین المللی حقوق دریاها و دیوان داوری اروپا باید در راستای دعوای اصلی و مرتبط با آن و منطبق با چارچوب مرجع قضایی باشد. دعوی متقابل در جایگاه یک دعوی جنبی مجزا و مستقل فراتر از یک مکانیسم دفاعی صرف است و هدف از آن تحصیل حکم دیوان علیه خواهان اصلی است. دیوان نمی تواند در دعوی متقابل به این دلیل که یک رسیدگی تبعی و فرعی محسوب می شود از احراز صلاحیت خودداری کند. دیوان با اعمال رویکرد حقوقی، ماهیت تعهدات نقض شده را در پذیرش یا رد دعوی متقابل موثر نمی داند و در احراز دو شرط صلاحیت و ارتباط مستقیم با موضوع دعوی اصلی حقوق موضوعه را اعمال می کند. اختصاص منابع محدود در سطح بین المللی و بعضا در برخی منابع اساسی نظیر اساسنامه دیوان بین المللی دادگستری در قالب تنها یک ماده آن هم صرفا در آیین دادرسی دیوان برای امکان دعوای متقابل باعث سخت شدن درک و گاه سردرگمی در ارتباط با مفهوم دعاوی متقابل می شود. به خصوص اینکه ماده ۱۶ تنها به ذکر دو شرط اکتفا کرده است بدون آنکه دقیقا تبیین کند منظور از آنها چیست؛ اما دیوان توانسته است با رویه خود به این مفهوم اعتلا بخشد و آنرا از حد یک ماده تبدیل به به یک رژیم حقوقی نسبتا کامل کند. بدین ترتیب که حتی در صورت وجود دو شرط لازم مذکور در ماده ۱۶ این دیوان است که تصمیم می گیرد که دعوای متقابل را بپذیرد یا خیر

کلیدواژه ها:

دعوای متقابل ، دیوان بین المللی دادگستری ، حقوق دریاها ، رویه قضایی ، حقوق بین الملل