پترولوژی و ژئوشیمی سنگ های آتشفشانی جنوب تبریز (آتشفشان سهند)

منطقه مورد مطالعه در جنوب تبریز و شرق دریاچه ارومیه واقع است. این منطقه در بر گیرنده توالی سنگ های آتشفشانی ریولیت تا داسیت مربوط به فعالیت های آتشفشانی میوسن میانی و فوقانی و سنگ های رسوبی تخریبی الیگومیوسن و پلیوسن و همچنین رسوبات اپی کلاستیک پلیوسن زیرین است. سنگ های آتشفشانی موجود در منطقه به صورت زنجیره گنبدی شکل بوده و استقرار آن ها دارای نظم خاصی است، به طوری که گنبدهای میانی ریولیت و ریوداسیت و گنبدهای حواشی داسیت و تراکیت است. کانی های اصلی این سنگ ها شامل پلاژیوکلاز، هورنبلند و کوارتز هستند که در یک خمیره ریزبلور و شیشه ای قرار دارند. بافت غالب این سنگ ها پورفیریتیک است. بافت های غربالی و دگرسانی انتخابی در پلاژیوکلازها، وجود بیوتیت و هورنبلندهای با حواشی سوخته به همراه سایر بافت های غیرتعادلی از ویژگی های بارز این سنگ هاست. بالا بودن نسبت های LILE/HFSE و LREE/HREE در نمونه ها و شباهت ترکیب شیمیایی آن ها با گدازه هایی که در مناطق شاخص فرورانش تشکیل می شوند، احتمال شکل گیری سنگ های منطقه را در یک محیط فرورانش تقویت می کند. همچنین مقایسه الگوهای عناصر ناسازگار و سازگار کمیاب سنگ های ریولیتی و داسیتی مورد بررسی با انواع موجود در محیط های زمین ساختی مشخص، بیانگر بیش ترین تطابق آن ها با کمان های آتشفشانی، به ویژه محیط های پس از برخوردی است.

کلیدواژه ها:

داسیت ، ریولیت ، ژئوشیمی ، آتشفشان سهند ، تبریز