کاربرد روش تحلیل پوششی داده ها به منظور اندازه گیری کارایی شرکت های برتر بورس اوراق بهادار تهران

بانک، بیمه، بورس و ارز چهار قطب اصلی بازارهای مالی اقتصاد یک کشور به شمار می روند و هر یک از آن ها جایگاه خاص خود را دارا می باشند. در سال های اخیر با ورود سرمایه گذاران خصوصی به بازار سرمایه، رقابت موجود بین شرکت های سرمایه گذاری افزایش چشمگیری داشته است. اندازه گیری کارایی شرکت های سرمایه گذاری نه تنها برای محققان، بلکه برای مدیران مالی و سرمایه گذاران موضوع مهمی است. در این پژوهش انواع کارایی ۲۳ گروه از شرکت های سرمایه گذاری فعال در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از مدل تحلیل پوششی داده ها و نرم افزار DEAP ۲.۱ مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد ۲۶ درصد از شرکت های سرمایه گذاری به لحاظ فنی به صورت ناکارا عمل می کنند. علاوه بر این ۹ شرکت سرمایه گذاری با نمادهای خمهر، خاهن، بمپنا، فاراک، غصینو، وصندوق، های وب، زمگسا و پکویر علی رغم آنکه در سال ۱۳۹۹ در زمره ی ۵۰ شرکت برتر به لحاظ کسب بازدهی سالانه قرار داشته اند؛ اما در این مطالعه میزان کارایی مدیریتی آن ها کمتر از ۸۰ درصد محاسبه شد. بنابراین در مورد شرکت های مذکور، افزایش دانش فنی مدیران و مدیریت در استفاده از ورودی ها برای رسیدن به بیشترین میزان خروجی پیشنهاد می شود. هم چنین ۱۰ درصد از شرکت های مورد بررسی با عدم کارایی مقیاس مواجه هستند که پیشنهاد می شود با تغییر مقیاس میزان کارایی خود را ارتقا دهند.

کلیدواژه ها:

تحلیل پوششی داده ها ، شرکت های سرمایه گذاری ، کارایی فنی ، کارایی مدیریتی ، کارایی مقیاس.