نظام مدیریت سنتی تقسیم آب( مطالعه موردی: رودخانه زاینده رود)

مدیریت تقسیم آب در مناطق خشک و نیمه خشک از زمانهای قدیم، با توجه به تنشهای خاص اجتماعی، سیاسی و اقتصادی ناشی از آن مورد تاکید بوده است و در طول زمان توسعه و تکامل یافته است که از آن جمله میتوان به مدیریت سنتی تقسیم آب در رودخانه زاینده رود که یکی از مهمترین منابع آب شیرین داخلی به حساب میآید، اشاره نمود. مدیریت سنتی در این رودخانه دارای زیرساخت منطقی، اندیشه یا تفکر سیستمی است. بر مبنای آن رودخانه زایندهرود دارای هویتی یکپارچه و تجزیه ناپذیر است، به نحوی که ایجاد هرگونه تغییر در یکی از ارکان آن موجب برهم خوردن تعادل اکولوژیک میگردد. با کنکاش در مدیریت سنتی این رودخانه، میتوان رعایت تمامی موارد و نکات مدیریت تقسیم آب که مبتنی بر کاهش فشار کمبود منابع آبی بر زندگی و ایجاد جامعهای فارغ از درگیریهای حاصل از ناپایداری آن منابع و ایجاد نظامهای قابل اعتماد میباشد را به وضوح مشاهده نمود.در این مقاله به بررسی مشخصات حوضه آبریز، پیشینه تاریخی، تأثیر رودخانه در زندگی و آداب فرهنگی و اجتماعی مردم و نحوه تقسیم آب زاینده رود بر اساس کاوش در متون تاریخی در گذشته و حال پرداخته شده است