مطالعه شرایط فیزیکوشیمیایی شکل گیری اسکارن در کانسار مس خوت، جنوب غرب یزد

اسکارن خوت در 40 کیلومتری غرب تفت در استان یزد واقع شده است. دگرسانی متاسوماتیک نوع اسکارن درنتیجه نفوذ توده گرانودیوریتی خوت به درون سنگ های کربناته ناخالص تریاس میانی تشکیل شده است. فرایندهایاسکارن زایی به دو مرحله مجزای پیشرونده و پسرونده قابل تقسیم است. مرحله پیشرونده از نظر زمان و مکان رخداد به دو زیر مرحله دگرگونی بای متاسوماتیسم و متاسوماتیسم پیشرونده تقسیم می شود. مرحله پیشرونده بلافاصله پس از جایگیری ماگمای گرانودیوریتی خوت به داخل سنگ های کربناته ناخالص آغاز شده است. شار حرارتی بالای توده نفوذی خوت موجب دگرگونی ایزوشیمیایی و تبدیل سنگهای آهکی خالص به مرمر شده است. ورود فاز سیال حاصل از تبلور ماگما به داخل شکستگی های سنگ های درونگیر، حجم قابل ملاحظه ای از عناصری نظیرMg و Si ،Fe رابه داخل هاله متاسوماتیک وارد کرده و منجر به تشکیل مقادیر قابل ملاحظه ای از کانی های کالک سیلیکاته بی آب نظیر گارنت ( گراسولار- آندرادیت) و پیروکسن ( دیوپسید - هدنبرژیت ) گردیده است. در مرحله پسرونده بخشی از کانیهای کالک سیلیکاته بی آب توسط کانیهای کالک سیلیکاته آبدار، سولفیدها، اکسیدها و کربنات جانشین شده است. گارنت و کلینوپیروکسن فراوان ترین مجموعه کانیایی اسکارن خوت بوده که در دمای کمتر از 550c تشکیل شده است.فقدان ولاستونیت در این مجموعه کانیایی، همرشدی بلورهای گارنت و کلینوپیروکسن و عدم وجود هاله واکنشی بین این دو کانی نشانگر این است که این دو کانی به صورت همزمان در محدوده دمایی fO 430-5500 و 2 بینC -10- 23 10-26 تشکیل شده است.

کلیدواژه ها:

اسکارن زایی ، فیزیکوشیمیایی ، خوت و یزد