پهنه بندی خطر سیلاب در شهر ایلام با استفاده از مدل تابع شواهد قطعی

هدف از این مطالعه، پهنه­بندی خطر سیلاب در شهر ایلام با استفاده از مدل تابع شواهد قطعی می­باشد. فاکتورهای موثر بر وقوع سیل که در این مطالعه در نظر گرفته شدند، شامل شیب، جهت شیب، ارتفاع، فاصله از رودخانه، تراکم آبراهه، شاخص رطوبت توپوگرافی، شاخص قدرت توان جریان، انحنای شیب، لیتولوژی، خاک شناسی، کاربری اراضی و میزان بارندگی هستند. پس از جمع آوری اطلاعات و لایه­های موردنیاز، ۱۲۶ نقطه سیل­گیر در منطقه مطالعاتی شناسایی شدند. موقعیت­های سیل­گیر به صورت تصادفی به دو گروه ۷۰ درصد (۸۹ نقطه) و ۳۰ درصد (۳۷ نقطه) به ترتیب برای مدل سازی و اعتبار سنجی تقسیم شدند. به کمک مدل تابع شواهد قطعی (EBF) نقشه­ی پهنه­بندی خطر سیلاب شهر ایلام تهیه شد. نقشه­های حساسیت به وقوع سیل تهیه شده، به ۵ کلاس خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد طبقه­بندی شدند. برای ارزیابی عملکرد مدل­، از سطح زیر نمودار AUC به دست آمده از منحنی ROC استفاده گردید. با توجه به معیار ارزیابی مورداستفاده در این مطالعه (ROC) و با توجه به داده های اعتبارسنجی، مدل تابع شواهد قطعی EBF (۹۱۴/۰) در پتانسیل یابی سیل خیزی در منطقه موردنظر دارای عملکرد خوبی بود. درنهایت با توجه به نقشه نهایی به دست آمده، مناطق شرق و شمال­شرقی شهر ایلام در محدوده کم خطر هستند. همچنین نتایج مطالعه نشان داد که سیل خیزی شهر ایلام ناشی از عوامل محیطی شامل شیب زیاد و تغییر کاربری اراضی است که بر اساس نقشه پیش­بینی خطر سیل ارائه شده، می­توان در آینده اقدامات مدیریتی مناسبی را جهت کاهش خسارت­ها و تلفات ناشی از سیل انجام داد.

کلیدواژه ها:

مخاطرات سیلاب ، پهنه بندی خطر سیلاب ، مدل شواهد قطعی ، شهر ایلام