بررسی تحولی ادراک زمان در کودکان ۷ تا ۱۲ ساله و تعیین نقش توجه در آن

هدف:  مطالعات مختلف نشان داده ­اند که عوامل متعدد بر مدت زمان ادراک شده در کودکان اثر می­گذارند. در این مطالعه، به بررسی تحولی ادراک زمان در کودکان هفت تا ۱۲ ساله و نقش توجه در آن پرداخته شده است. روش: ۱۲۰ نفر از دانش­ آموزان مقطع ابتدایی مدارس شهر رشت (پایه ­ی اول تا ششم) به­ طور خوشه ­ای چند مرحله ­ای انتخاب شدند. برای جمع ­آوری داده ­ها، از دو آزمون رایانه­ ای شامل آزمون عملکرد مداوم کانرز (CPT) و آزمون بازتولید زمانی استفاده شد. داده­ ها با آزمون تحلیل واریانس چند متغیری (مانوا) و تحلیل کوواریانس چند متغیری (مانکوا) تحلیل شد. یافته ­ ها: ادراک زمان کودکان پایه­ های مختلف تحصیلی در تکلیف کوتاه­ مدت، از نظر آماری تفاوت معنا­داری نداشت، اما در تکلیف بلندمدت تفاوت معنا­دار بود. به عبارت دیگر، زمان بازتولید شده در بازه ­های زمانی بلند­مدت بهزمان مورد انتظار (زمان استاندارد) نزدیک­تر بودکه نشان می­دهد با افزایش سن، ادراک بازه ­های زمانی بلند­مدت (و نه کوتاه ­مدت) بهبود می­یابد. در تحلیل مانکووا، با ورود شاخص­ های توجه ( شامل پاسخ­ های درست، تعداد پاسخ­ های اعلان کاذب، خطای حذف، زمان واکنش و تغییرپذیری) به عنوان متغیر کوواریانس، ادراک زمان کودکان پایه­ های مختلف تحصیلی در تکلیف بلندمدت، از نظر آماری تفاوت معنا­داری نداشت.    نتیجه گیری: یافته ­های این پژوهش نشان دادکه با افزایش سن و بهبود توانایی کنترل توجه در سنین بالاتر، زمان بازتولید شده به زمان فیزیکی نزدیک­تر شده و بنابرین ادراک بازه­ های زمانی بلند­مدت در کودکان بهبود می­ یابد.

کلیدواژه ها:

Children ، Development ، Time reproduction ، Time perception ، Attention ، کودکان ، تحول ، بازتولید زمان ، ادراک زمان ، توجه